Tháng 1/2017, Donald Trump chính thức ngồi lên ghế chủ nhân Nhà Trắng, kế thừa nền kinh tế đang trên đà khởi sắc sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 từ người tiền nhiệm Obama.

Không thể không nói, dù cựu Tổng thống da màu Barack Obama đã đưa nước Mỹ phục hồi trở lại sau một giai đoạn khủng hoảng trầm trọng, nhưng toàn cảnh nền kinh tế vẫn là một thử thách lớn với người kế nhiệm. 

Thời điểm Trump bước chân vào Lầu Năm Góc, tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ đang ở mức 4,7%, tỷ lệ dân số trong lực lượng lao động chạm mức thấp nhất trong vòng hơn 4 thập kỷ. Nền kinh tế có tăng trưởng, nhưng duy trì ở mức 2%. Gánh nặng nợ trên GDP lên tới con số 77% đáng báo động. 

Các khảo sát thời kỳ Tổng thống Obama đương nhiệm đều cho thấy một thực trạng: người Mỹ đang nghèo đi trông thấy. Năm 2016, năm cuối cùng trong thời gian 8 năm đương chức của ông Obama, có tới gần 50 triệu người Mỹ đăng ký trợ cấp thực phẩm, tăng gần gấp rưỡi so với con số 34 triệu người hồi vị này mới nhậm chức. Chi phí sinh hoạt, chi phí giá tiêu dùng tăng đáng kể trong khi lực lượng lao động tăng trưởng không lớn và mức lương gần như giữ nguyên. 

Và Donald Trump chính là người đã thổi luồng gió hồi sinh nền kinh tế Mỹ. 

Trong suốt 3 năm đầu nhiệm kỳ của Donald Trump, Đảng Dân chủ đã lập luận rằng vị đương kim Tổng thống chỉ thừa hưởng nền kinh tế tuyệt vời từ thời Barack Obama, và rằng tăng trưởng việc làm dưới thời Trump chỉ gần bằng, hoặc thậm chí ít hơn so với 2 nhiệm kỳ của ông Obama. 

Các nghị sĩ Dân chủ có gắng dồn Trump vào hàng loạt bê bối từ điều trần cho đến luận tội, điều mà Trump chỉ trích là “một nỗ lực hạ bệ tôi bằng những tin tức rác rưởi chẳng khác nào một cuộc săn phù thủy". 

Nhưng điều đáng ngạc nhiên là Đảng Dân chủ càng chỉ trích, tỷ lệ người Mỹ ủng hộ Donald Trump càng tăng lên mức cao nhất trong năm, theo khảo sát của Hill-HarrisX hồi tháng 10/2019. Hàng triệu người Mỹ đã bỏ phiếu cho Donald Trump và giờ đây vẫn đang ủng hộ Trump, chỉ vì ông là vị Tổng thống gần như duy nhất của nước Mỹ phá vỡ các quy tắc chính trị ở mọi cấp độ. 

Hàng triệu người Mỹ đã bỏ phiếu cho Donald Trump và vẫn đang tiếp tục ủng hộ ông

Ngay từ đầu, Donald Trump xây dựng thương hiệu chính trị của mình rất mạnh mẽ và cứng rắn, như “vị Tổng thống của hành động”. Ông không để tâm vào những lỗi chính tả thường xuyên trên các tweet, không màng đến tai tiếng và sự khó chịu của một bộ phận chính trị gia Mỹ. Ông củng cố thương hiệu của mình bằng những lời nói đi đôi với hành động. 

Đó cũng là lý do vì sao thị trường chứng khoán Mỹ thường xuyên chao đảo sau những tweet hay phát ngôn của Trump. Các nhà đầu tư hiểu rằng Trump không nói chơi, cũng không phát ngôn để ứng phó với dư luận. Trump nói những điều ông thực sự nghĩ và đang bắt tay vào làm. 

Joe D'Ambrosio - một công dân Mỹ ủng hộ Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016 thì khẳng định cuộc điều tra luận tội Tổng thống không làm ảnh hưởng gì đến ý kiến của cá nhân ông rằng Trump nên đắc cử thêm một nhiệm kỳ tiếp theo. 

“Tôi hoàn toàn ủng hộ ngài Tổng thống. Rất nhiều người dân Mỹ đang hài lòng với thị trường chứng khoán, thị trường việc làm và các chế độ hưu trí hiện tại".

Cho đến trước khi cuộc khủng hoảng đại dịch Covid-19 nổ ra, Trump vẫn được mệnh danh là vị thuyền trưởng tài ba với khẩu hiệu “Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại”. 

Nền kinh tế dưới thời Donald Trump được nhận định là “mạnh nhất trong một thập kỷ”, khi tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 50 năm còn các chỉ số chứng khoán thì liên tiếp lập đỉnh lịch sử.

Thị trường lao động

Nếu vào thời điểm kết thúc nhiệm kỳ của ông Obama, tỷ lệ thất nghiệp nước Mỹ hiện ở mức 4,7% thì đến quý IV/2019, con số này đã duy trì ở mức 3,5% thấp nhất trong nửa thế kỷ. 

Tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức thấp nhất mọi thời đại dưới thời Trump

Đầu năm 2020, cựu cố vấn kinh tế Nhà Trắng Gary Cohn cho biết trên tạp chí phố Wall rằng trước khi Donald Trump nhậm chức, văn phòng Ngân sách Quốc hội dự báo nền kinh tế có thể chỉ tạo ra khoảng 2 triệu việc làm trong 3 năm. Nhưng cho đến nay, nền kinh tế thực đã ghi nhận mức tăng tới 7 triệu việc làm. Còn Cục Dự trữ Liên bang thì dự báo tỷ lệ thất nghiệp nhích lên mức 5%, nhưng thực tế đã giảm xuống tới 3,5%, mức thấp nhất trong vòng 50 năm trở lại đây.

Không chỉ việc làm tăng trưởng, tiền lương cho người lao động cũng tăng mạnh. Chỉ một năm giữ ghế chủ nhân Nhà Trắng, ông Trump đã đưa thu nhập bình quân hộ gia đình Mỹ lên mức cao kỷ lục 61.372 USD trong năm 2017, khiến 3,9 triệu người Mỹ không còn phải đăng ký nhận trợ cấp thực phẩm.

Trong khi đó, tiền lương tăng vọt so với thời cựu Tổng thống Obama

Cho đến đầu năm 2020, các ước tính cho thấy trong 3 năm nhiệm kỳ Donald Trump, mức lương của người lao động trình độ thấp không có bằng trung học đã tăng vọt tới 9%. “Tiền lương đang ở mức cao nhất từ trước đến nay”, Gary Cohn nhận định.

Một phần nguyên nhân đưa mức lương lao động tại Mỹ tăng nhanh là nhờ đạo luật Việc làm và giảm thuế mà ông Donald Trump ký ngay sau khi bước chân vào Nhà Trắng năm 2017 - kế hoạch giảm thuế quy mô lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ.

Nhờ đạo luật này, 90% lao động được kỳ vọng sẽ tăng lương nhờ bớt đi gánh nặng thuế, hơn 6 triệu lao động sẽ được hưởng lợi nhờ các phúc lợi tăng thêm do hệ quả trực tiếp của giảm thuế doanh nghiệp.

Thị trường chứng khoán

Trước khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Mỹ, Donald Trump đã tuyên bố sẽ coi thị trường chứng khoán như một thước đo quan trọng cho sự thành công của ông trong nhiệm kỳ 4 năm của m