Cuộc bầu cử có vẻ khít khao và các thăm dò công luận cho thấy Liên đảng và Lao động so kề nhau với tỷ lệ 50-50 trên căn bản ưa chuộng giữa hai đảng trước khi cuộc bầu cử chính thức bắt đầu.

Thủ hiến đảng Tự do, bà Gladys Berejiklian hiện tái cử trước lãnh tụ Lao động là ông Michael Daley, trong cuộc bầu cử tại New South Wales.

Ông Daley chỉ đảm nhiệm chức vụ lãnh tụ đối lập trong một vài tháng, sau khi người tiền nhiệm là ông Luke Foley từ chức do một khiếu nại về quấy nhiễu, hồi tháng 11 năm rồi.

Khi ngày bầu cử gần kề, hai nhà lãnh đạo đã du hành khắp tiểu bang, để bắt tay rồi chụp ảnh và hứa hẹn sẽ chi tiêu nhiều hơn.

Trong một vấn đề khá độc đáo của người dân Úc, hầu hết chiến dịch tranh cử tại New South Wales tập trung vào sân vận động túc cầu.

Liên đảng hiện ở giai đoạn đầu tiên, trong việc đập phá và tái xây dựng sân vận động Sydney, với phí tổn là 730 triệu đô la.

Cảm nhận được nỗi bất mãn của công chúng, ông Daley thuộc đảng Lao động kêu gọi, nên ngưng ngay việc đập phá cho đến sau cuộc bầu cử.

“Nếu quí vị bỏ phiếu vào ngày bầu cử, lá phiếu của quí vị hiện trị giá hàng trăm triệu đô la".

"Quí vị có quyền quyết định, liệu sân vận động nầy đứng vững hay sụp đổ”, Michael Daley.

Đảng Lao động tiểu bang hứa hẹn sẽ không đập bỏ sân vận động và mọi chi phí về tân trang, sẽ do quỹ Tín thác của Sân Cricket Sydney đài thọ.

Lao động tham gia cuộc bầu cử với khẩu hiệu ‘trường học và bệnh viện, chứ không phải sân vận động Sydney’.

Thế nhưng phía chính phủ vẫn giữ cam kết với kế hoạch, cùng với những dự án và những kế hoạch gây tranh cãi, khi bà Thủ hiến cho biết ‘New South Wales có thể có tất cả chuyện đó’.

“Quí vị có sự lựa chọn rõ ràng vào ngày thứ bảy. Quí vị có một chính phủ tiến hành việc xây dựng đường xá, đường xe lửa và bệnh viện và mọi hạ tầng cơ sở khác mà chúng ta cần đến trong tương lai".

"Nếu quí vị có vị lãnh đạo của đảng Lao động thì trước hết là người hai mặt, thiếu tin cậy và chẳng đưa ra bất cứ kế hoạch cụ thể nào".

"Các kế hoạch cụ thể duy nhất mà ông ta đưa ra, là hủy bỏ các kế hoạch có sẵn”, Gladys Berejiklian.

Một vấn đề nổi bật trong những năm qua, đó lả vấn đề thay đổi khí hậu, dường như là đề tài thu hút cử tri lớn lao trong cuộc bầu cử tiểu bang nầy.

Liên đảng muốn New South Wales sẽ không còn thải khí carbon vào năm 2050, còn Lao động cho biết sẽ đề ra mục tiêu năng lượng tái tạo là 50 phần trăm của tổng số năng lượng vào năm 2030 và 100 phần trăm vào năm 2050.

Ông Daley cũng đưa ra quyết tâm, là chính phủ Lao động sẽ bổ nhiệm một Bộ trưởng về Thay đổi khí hậu.

“Chúng ta đã cho chính phủ của bà Berejiklian 8 năm dài rồi để làm mọi chuyện, thế nhưng họ chẳng quan tâm trong việc thực hiện".

"Những gì chúng ta cần làm nếu chúng tôi thành lập chính phủ, là điều chỉnh cuộc thảo luận về môi trường và khí hậu thay đổi trên toàn tiểu bang New South Wales”, Michael Daley.

Lao động cũng hứa hẹn chi tiêu lớn lao về giáo dục, với các kế hoạch xây dựng trường học mới và nâng cấp các trường khác trên khắp tiểu bang, thêm vào một ngân khoản 2,7 tỷ đô la trước đây đã bị giảm bớt, nay sẽ được tài trợ đầy đủ cho chương trình tài trợ giáo dục Gonski vào năm 2027.

“Hãy đồng hành với vị Thủ tướng kế tiếp, nếu Lao động thắng trong cuộc bầu cử liên bang và các đối tác trên bình diện liên bang của chúng ta, New South Wales sẽ trở thành tiểu bang đầu tiên tài trợ cho sinh viên 100 phần trăm, theo tiêu chuẩn Gonski”.

Còn Liên đảng cho biết, sẽ chi 2 tỷ đô la để thuê mướn gần 5 ngàn giáo chức mới và xây dựng hay nâng cấp 170 trường học.

"Vì vậy đó là những trắc nghiệm thực sự, trong vai trò lãnh đạo của bất cứ vị Thủ hiến nào trong tình thế đó”, Mark Wolff.

Bà Berejiklian cũng tiết lộ các kế hoạch trong một chương trình mới, theo đó sẽ giúp cho mọi trẻ em trong tiểu bang, được tiếp cận dịch vụ chăm sóc trước và sau giờ học, từ 7 giờ sáng cho đến 6 giờ chiều.

“Chúng ta thấu hiểu nhiều gia đình phải vật lộn với các trách nhiệm tại nơi làm việc và ở nhà".

"Chúng ta cũng biết rằng việc đi làm mất nhiều thời gian, cộng với chuyện đưa đón con đi học có thể trở nên quá nhiều".

"Đối với nhiều gia đình, việc xử dụng dịch vụ chăm sóc trẻ trước và sau giờ học có thể giúp giảm bớt gáng nặng, thế nhưng hiện nay các chỗ như vậy chỉ có với tỷ lệ 1 trong 5 mà thôi, cho các học sinh tiểu học công lập”, Gladys Berejiklian.

Vấn đề giao thông vận tải hiện cũng là một chủ đề quan trọng khác.

Bà Berejiklian hứa hẹn chi tiêu thêm 3,4 tỷ đô la cho dự án đường xe lửa Metro West, cũng như cam kết xây dựng đường xe lửa nối liền ga Saint May đến phi trường mới hiện được xây dựng, tại vùng Badgery’s Creek ở phía tây Sydney.

“Trong khi lãnh đạo Lao động nói về các kế hoạch mà ông hủy bỏ, thì chúng ta lại xây dựng. Chúng ta xây dựng chẳng những cho ngày nay, mà cho cả tương lai”.

Lao động cũng hứa hẹn một ngân khoản 5 tỷ đô la cho dự án Metro West.

Về vấn đề Y tế, chính phủ hứa hẹn xây dựng hay nâng cấp 29 bệnh viện và cơ sở y tế, thêm vào việc có thêm 5 ngàn y tá và hộ sinh.

“Trong 4 năm tới, chúng ta đầu tư với con số kỷ lục là 8,4 tỷ đô la để xây dựng và nâng cấp thêm các bệnh viện và các cơ sở y tế, như các bệnh viện Nepean, Ryde, Saint George và Sutherland”.

Lao động cũng hứa hẹn nới rộng chính sách về tỷ lệ bó buộc giữa y tá và bệnh nhân, để bao gồm cả lãnh vực tâm thần, trong ngân khoản hứa hẹn là 250 triệu đô la, để đẩy mạnh dịch vụ y tế tâm thần của tiểu bang.

“Chỉ có Lao động mới mang lại thêm 4900 nhân viên, bao gồm các nhân viên cứu thương, các nhân viên y tế, nhân viên an ninh, những người dọn dẹp và các nhân viên hỗ trợ, để cung cấp việc chăm sóc tốt nhất cho các bệnh nhân. Có hơn 5500 y tá, theo đúng tỷ lệ y tá so với bệnh nhân”.

Với cả hai đảng nhấn mạnh vào các vấn đề địa phương, thì cũng không tránh khỏi các vấn đề chính trị liên bang, ảnh hưởng đến một số cử tri.

Các cuộc bầu cử bổ túc tiểu bang và liên bang mới đây cho thấy, có sự gia tăng trong việc bầu cho các ứng cử viên độc lập.

Nếu chiều hướng nầy tiếp tục trong cuộc bầu cử tiểu bang, thì con số các dân biểu độc lập dường như sẽ gia tăng.

Chuyên viên về chính trị thuộc đại học New South Wales là ông Mark Wolfe cho biết, nó sẽ khiến cho chính phủ Lao động hay Liên đảng lâm vào tình trạng thiểu số, vốn là một khả năng rất có thể xảy ra.

“Điều nầy giống như ‘việc trở lại tương lai’, khi trở lại đầu thập niên 1990, với Thủ hiến Nick Griener phải đối phó với tư cách một chính phủ thiểu số, cùng những người như Clover Moore và Peter McDonald".

"Vì vậy đó là một vấn đề chẳng có mới sáng nay trong lịch sử chính trị nước Úc, nếu chúng ta có một chính phủ thiểu số vào sáng thứ hai”, Mark Wolff.

Ông nói rằng một chính phủ thiểu số, sẽ không nhất thiết là điều xấu cho New South Wales.

“Những gì có ý nghĩa là bất cứ lãnh tụ nào, bất cứ lãnh tụ đảng phái chính yếu nào, bất cứ vị Thủ hiến nào cũng phải có trí thông minh sáng suốt về những chuyện nầy, do họ phải có những phán đoán tốt đẹp".

"Vì vậy đó là những trắc nghiệm thực sự, trong vai trò lãnh đạo của bất cứ vị Thủ hiến nào trong tình thế đó”, Mark Wolff.

Các cử tri có đủ điều kiện đi bầu, sẽ có thời gian cho đến 6 giờ chiều ngày thứ bảy 23 tháng 3 để bỏ phiếu.

Nguồn: Sbs.com.au