Tháng trước, một người bạn tên Nam của tôi vì xảy ra chút vấn đề trong việc làm ăn nên anh đang cần gấp một số tiền. Khi anh gọi điện thoại cho tôi, tôi cảm thấy có chút kỳ lạ bởi vì quan hệ của chúng tôi chỉ dừng lại ở bạn bè thông thường mà thôi. Vì vậy, tôi có chút do dự.

Tôi nói: “Lát nữa tôi sẽ gọi lại cho anh nhé!”. Tôi suy nghĩ 10 phút rồi quyết định cho anh ta mượn số tiền đó.

Tuần trước, anh ấy đã đem tiền trả cho tôi, sau đó mời tôi đi uống trà.

Anh ta nói: “Anh đồng ý cho tôi mượn tiền thực sự là nằm ngoài dự đoán của tôi đó!”.

Tôi hỏi: “Tại sao vậy?”

Anh ta trả lời rằng: “Trước khi gọi cho anh tôi đã gọi 9 cuộc điện thoại, anh là người thứ 10. Khi anh nói một lát sẽ gọi lại cho tôi, tôi cho rằng mình cần phải gọi cuộc điện thoại thứ 11 rồi. Tôi dựa vào độ thân thiết mà gọi 10 cuộc điện thoại này, càng gọi về sau thì càng không có lòng tin. Vì vậy, lúc gọi cho anh thì tâm trạng của tôi chỉ là thử vận may mà thôi”.

Với chủ đề này mà chúng tôi đã bàn luận rất nhiều chuyện, cuối cùng anh tổng kết một câu: “Nếu không phải lần mượn tiền này, tôi còn tưởng rằng mình có rất nhiều bạn bè, bây giờ tôi mới hiểu thì ra tôi cô đơn đến như vậy”.

Mấy ngày sau tôi đều nghĩ về chuyện này. Sau đó tôi quyết định tìm hiểu xem rốt cuộc mình có cô đơn như người bạn đó của tôi không?

Trước khi bắt đầu, tôi đã gọi điện thoại nói cho người bạn đó biết về dự định của mình, anh cười và nói rằng: “Tôi khuyên anh vẫn không nên làm trò đùa này, nếu không chính nó sẽ khiến anh cảm thấy rơi từ Thiên đường xuống Địa ngục đó”.

Tôi chọn ra tên của những người mà tôi tự cho là thân thiết đang ở bên cạnh tôi hiện nay, những người này đều đang ở trong nước, những người ở nước ngoài tạm thời không cho vào.

Họ và tôi từ trước đến giờ chưa từng có sự vay mượn về tiền bạc và cũng không có liên quan gì đến công việc. Chúng tôi thường đi cùng nhau, hoặc là đi ăn cơm, hoặc là đi uống trà, hoặc là đến quán rượu. Tôi từng giúp họ trong những chuyện nhỏ nhặt rất nhiều lần, có 9 người bạn cùng chơi xưa nay. Vả lại với thực lực tài chính của họ thì cho mượn mấy triệu đồng chắc chắn không phải vấn đề gì to tát.

Tôi gửi tin nhắn với nội dung gần giống nhau cho từng người trong số đó: “Bây giờ em gặp phải một chút rắc rối, cần hỏi mượn anh ít tiền, em sẽ trả trong vòng một tháng. Nếu như được thì gọi cho em, không được thì gửi lại một tin nhắn, cũng không sao, em chờ câu trả lời của anh”.

Tôi gửi tin nhắn từ chiều hôm qua, chưa đến giờ cơm tối đã nhận được 7 tin nhắn và 2 cuộc điện thoại. Trong đó có một cuộc điện thoại gọi đến sau khi tôi gửi tin nhắn đi khoảng 20 phút, còn một cuộc điện thoại gọi đến sau khi tôi gửi tin nhắn đi khoảng hai tiếng rưỡi.

7 tin nhắn có nội dung như sau:

1. Tú: Thực sự xin lỗi! Hiện tại anh có chút khó khăn, thật đó, nếu không vấn đề của em chắc chắn không cần phải nói đâu. Em hỏi người khác xem sao, xin lỗi nha.

2. Nam: Tuần trước em vợ anh vừa mới hỏi mượn 33 triệu xong, tháng sau thì may ra anh mới có thể cho chú mượn, thực sự xin lỗi!

3. Hải: Thời gian này bản thân anh cũng rất khó khăn, cách đây không lâu anh chơi cổ phiếu đã thua rất nhiều tiền. Xin lỗi nha, nếu tình hình của anh mà ổn thì không thành vấn đề.

4. Khải: Thực sự xin lỗi, tiền của anh đều ở trong cổ phiếu hết rồi!

5. Thanh: Sao em lại phải mượn tiền vậy? Hôm qua anh mới cho người ta vay 33 triệu, cho vay lấy lời, em lại không nói sớm hơn. Xin lỗi nha, em nghĩ cách khác xem.

6. Sáu: Xin lỗi nhé, gần đây anh đổ tiền vào cổ phiếu hết rồi, trong tay không có tiền mặt, thật ngại quá.

7. Chính: Con trai anh khai giảng là phải chuyển đến trường học mới, khai giảng là phải đóng 11,5 triệu. Thực sự anh không thể nào giúp em, mong em thông cảm.

Cuộc điện thoại là do người bạn Kiên và Tuấn gọi đến.

Cuộc điện thoại đầu tiên:

Kiên: Alô, em phải không?

Tôi: Chào anh, là em đây!

Kiên: Em làm sao vậy hả? Sao có vài triệu đồng cũng phải mượn hả? Em xảy ra chuyện gì vậy?

Tôi: Không xảy ra chuyện gì cả, tiền của em cho người khác vay, hiện giờ chưa lấy lại được. Em trai em có chút việc nên cần dùng gấp.

Kiên: Không có chuyện gì là tốt rồi. Em đang ở công ty hả?

Tôi: À, vâng.

Kiên: Con trai anh đi học bị xe đạp của người ta đâm trúng, chân bị gãy xương, anh đã mấy ngày không đi ra ngoài rồi.

Tôi: Hả? Con trai anh gãy xương sao không nghe nói vậy? Anh cần giúp đỡ không?

Kiên: Anh xin nghỉ phép một tuần rồi, công ty của vợ anh lại không cho nghỉ phép. Anh đang định tuần sau kêu mẹ anh đến giúp chăm sóc con. Thôi, giờ đọc số tài khoản ngân hàng của em cho anh đi, anh bảo vợ anh ngày mai đi làm chuyển khoản cho em.

Cuộc điện thoại thứ hai:

Tuấn: Alô, cậu hả, tớ đây, bây giờ cậu đang ở đâu?

Tôi: Tớ đang ở công ty.

Tuấn: Ồ, tới vừa mới đến cửa hàng, tiền có sẵn đây, tớ mang qua cho cậu hay là cậu qua lấy?

Tôi: Sao có thể để cậu mang đến đây chứ. Như vậy đi, lát nữa tớ qua chỗ cậu lấy.

Tuấn: Vậy cậu gửi số tài khoản cho tớ, bây giờ tớ sẽ chuyển qua cho cậu.

Tôi: OK

Buổi tối, anh Nam lại cùng tôi đến quán rượu và cả hai chúng tôi than thở. Tôi nói với anh: “Hai người bạn cho em mượn tiền đó ngày thường chưa từng làm phiền em bất cứ chuyện gì; những người bạn còn lại thì động một chút là làm phiền em, lúc thì là vấn đề về máy tính, lúc thì là vấn đề cổ phiếu, lúc thì là vấn đề đầu tư…”

Anh hỏi tôi: “Em có nói cho hai người bạn cho em mượn tiền biết sự thật không?”

Tôi nói: “Tất nhiên là không rồi”.

Anh cười xong rồi nói đùa: “Bắt đầu từ bây giờ, em chỉ có hai người bạn đó thôi”.

Tôi không nhớ là đã từng đọc cuốn sách gì nhưng hình như có một câu nói như vậy: “Người đã từng giúp đỡ bạn thì mãi mãi sẽ giúp đỡ bạn, nhưng người bạn từng giúp đỡ thì chưa chắc”.

Tôi cũng cười, nhìn bâng quơ một chút rồi nói rất nhạt nhẽo: “Trong lòng hiểu rồi, ngoài miệng không nói ra, cũng không có gì là không tốt. Như vậy sau này thực sự gặp phải khó khăn, sẽ biết nên tìm người nào giúp đỡ, không phải phí sức cầu xin một số người không đáng tin cậy. Trong lòng mình buồn, trong lòng người ta xấu hổ, còn làm lỡ mất chuyện. Biết được người bạn nào có thể chơi cùng nhau, biết được người bạn nào có thể nhờ cậy.

Bạn bè chính là người đã nhìn thấu con người bạn, mà vẫn bằng lòng chơi với bạn.

Đối với những người bạn có thể chơi cùng thì ngày thường cùng nhau vui vẻ, không dùng việc riêng để làm phiền đến họ; đối với những người bạn có thể nhờ cậy, thì phải đối xử tốt với họ. Đừng tưởng là tôi nhiều bạn bè, người thực sự có thể nhờ cậy chỉ có vài người mà thôi”.

Có câu nói rằng: “Yêu quý những người bạn mà mình có thể tin cậy, cố gắng khiến mình trở thành người bạn mà người khác có thể nhờ cậy, như vậy, mới có thể cắm rễ trong thành phố này”.

Thật ra, trước đây tôi từng đọc qua câu nói này. Hình như câu nói đó bắt nguồn từ câu chuyện nhờ giúp đỡ của một thương gia người Do Thái, tôi cũng cho rằng câu nói này rất có lý. Rốt cuộc thế nào mới là bạn bè? Tôi cảm thấy vài câu nói dưới đây có thể minh hoạ điều này rất đúng:

1. Khi bạn bè tốt ở cùng nhau, đôi khi tâm sự rất nhiều, thậm chí không muốn ngừng lại. Tuy nhiên, dù không có gì để nói, họ vẫn cảm thấy thân thiết, không ngượng ngùng.

2. Bạn bè chính là người đã nhìn thấu con người bạn, mà vẫn bằng lòng chơi với bạn.

3. Bạn bè chính là người đến thăm bạn không vì bất cứ lý do gì.

Cho dù nhân duyên của bạn có tốt đến mấy thì người có thể giúp đỡ bạn trong lúc bạn gặp khó khăn chỉ có một số ít mà thôi. Người bạn thực sự chính là người có thể cùng bạn vượt qua lẻ loi, cô độc và sự im lặng.