Giáo sư Lieber, 60 tuổi, là một trong ba người bị nhà chức trách Mỹ truy tố cấp liên bang với cáo buộc nói dối khi phủ nhận sự liên quan của họ với chính phủ Trung Quốc, cơ quan công tố bang Massachussetts cho biết trong cuộc họp báo ngày 28/1.

Công tố viên Andrew Lelling cho rằng Lieber, chủ nhiệm khoa Hóa học và Hóa sinh học của Đại học Harvard, đã không khai báo trung thực về việc hợp tác với một số tổ chức Trung Quốc, nơi ông nhận được hàng trăm nghìn USD tiền tài trợ.

Theo hồ sơ của tòa án ở Massachusetts, nhóm nghiên cứu của giáo sư Lieber đã nhận tài trợ hơn 15 triệu USD từ Viện Y tế Quốc gia và Bộ Quốc phòng Mỹ. Việc nhận khoản tiền này đòi hỏi Lieber phải khai báo về xung đột lợi ích liên quan đến nguồn tài chính từ nước ngoài.

Tuy nhiên, cáo trạng cho biết ông Lieber đã nói dối về mối liên hệ với Đại học Công nghệ Vũ Hán (WUT) ở Trung Quốc và một hợp đồng mà ông ký theo chương trình tuyển mộ nhân tài của Trung Quốc nhằm thu hút các nhà khoa học trình độ cao làm việc cho nước này.

Lieber được cho là đã nhận 50.000 USD mỗi tháng từ WUT và nhận thêm 1,5 triệu USD để thành lập phòng nghiên cứu công nghệ nano tại Đại học Công nghệ Vũ Hán.

Trong buổi họp báo hôm qua, công tố viên Lelling cho rằng vụ Lieber cho thấy "mối đe dọa liên tục" từ chương trình "câu kéo" học giả và nhà nghiên cứu ở Mỹ của Trung Quốc nhằm đánh cắp công nghệ và công trình nghiên cứu.

Giáo sư Charles Lieber, chủ nhiệm Khoa Hóa sinh và Hóa học tại Đại học Harvard, Mỹ. Ảnh: CNN.

Đại học Harvard xem các cáo buộc trên là "vô cùng nghiêm trọng". "Harvard đang hợp tác cùng giới chức liên bang, trong đó có Viện Y tế Quốc gia, để xem xét cáo buộc trên. Giáo sư Lieber đã bị đình chỉ công tác tại trường", tuyên bố của Đại học Harvard có đoạn. Phiên tòa xét xử giáo sư Lieber dự kiến diễn ra vào chiều 4/2 tại Boston, Mỹ.  

Ngoài giáo sư Lieber, công tố viên Mỹ còn truy tố hai công dân Trung Quốc vì tội nói dối. Trong đó, Yanqing Ye, 29 tuổi bị cáo buộc tội gian dối visa, cung cấp lời khai không đúng sự thật, âm mưu làm đặc vụ nước ngoài không đăng ký.

Theo cáo trạng, Yanqing là một trung úy quân đội nhưng đã tự nhận là "sinh viên" trong đơn xin visa và không khai báo trung thực về vai trò của mình trong quân đội Trung Quốc khi được tuyển dụng làm nhà nghiên cứu khoa học tại Đại học Boston, Mỹ. Cô này bị truy tố tội truy cập trái phép trang web quân sự Mỹ và gửi tài liệu, thông tin về Trung Quốc.

Tuần trước, nhà nghiên cứu ung thư theo chương trình tài trợ của Đại học Harvard, Zaosong Zheng, 30 tuổi, cũng bị truy tố tội buôn lậu 21 lọ vật liệu sinh học từ Mỹ về Trung Quốc và nói dối nhà điều tra liên bang. Theo công tố viên Lelling, Zaosong đã giấu các lọ thuốc vào tất để đem lên máy bay.  

Yanqing hiện ở Trung Quốc, trong khi Zaosong đã bị bắt giam từ ngày 30/12 và bị truy tố tháng trước. "Đây không phải là tai nạn hay sự trùng hợp ngẫu nhiên. Nó là một phần trong chiến dịch đánh cắp công nghệ Mỹ", Lelling nói.

Thanh Tâm (Theo CNN)