Giữ con càng sạch càng tốt: cha mẹ đang sai lầm

Giáo sư Jack Gilbert của Đại học Chicago đã khẳng định môi trường sống hoàn toàn tiệt trùng chưa hẳn đã tốt cho sức khỏe bởi bụi bẩn và các loại vi khuẩn chính là những tác nhân cần thiết để xây dựng cho trẻ một hệ miễn dịch khỏe mạnh. Điều này dường như đi ngược lại với quan điểm của nhiều cha mẹ nhưng điều đó là thực tế đã được nghiên cứu và kiểm chứng.

Cha mẹ thường nói câu nói rất quen thuộc như “Con đừng có nghịch đất nữa, bẩn hết rồi!” hay “Không được đi chân đất, đi dép vào ngay”. Bởi cha mẹ lo lắng rằng đất, cát, bùn, vũng nước, lông của động vật là những thứ bẩn, chứa rất nhiều vi khuẩn có thể gây hại cho trẻ và sẽ cố gắng giữ con “càng sạch càng tốt”. Việc bảo vệ con là tốt nhưng bảo vệ con một cách quá mức tức là chúng ta đã vô tình cản trở khả năng phát triển hệ miễn dịch của trẻ, vô tình làm suy yếu khả năng phòng vệ của trẻ em đối với bệnh tật.

Hãy cho bé nghịch đất, cát thay vì để trẻ quá sạch sẽ trong những căn phòng đóng kín không gió bụi (Ảnh: tuoitre.vn)

Giáo sư Jack Gilbert trong nghiên cứu của mình cũng đã khẳng định “Hầu hết bậc phụ huynh nghĩ rằng tất cả vi khuẩn là xấu, điều đó không chính xác. Rất nhiều chủng vi khuẩn có lợi cho sức khỏe, chúng có vai trò kích thích hệ miễn dịch còn non nớt của trẻ phát triển mạnh mẽ, toàn diện hơn”.

Năm 2016, giáo sư Gilbert đã tiến hành một nghiên cứu về hệ miễn dịch của trẻ em người Amish sống tại các trang trại nhỏ ở Mỹ. Theo mô tả của giáo sư Gilbert, những đứa trẻ Amish sống trong một môi trường “giàu vi khuẩn”, tuy nhiên chúng lại có tỷ lệ mắc bệnh hen suyễn rất thấp.

Giáo sư Gilbert cũng cho biết các bậc phụ huynh chỉ cần rửa tay cho con bằng xà phòng và nước là đủ để bảo vệ trẻ và không nên sử dụng các chất tẩy rửa. Cha mẹ cũng nên cho con ăn thêm các loại thực phẩm lên men có chứa nhiều lợi khuẩn như sữa chua, kimchi, miso, natto. Bởi các loại vi khuẩn sống trong thực phẩm lên men tạo ra một lớp bảo vệ trong ruột giúp chống lại các yếu tố gây bệnh như Salmonella và E.coli.

“Việc tiệt trùng không gian sống như trong bệnh viện có thể khiến hệ miễn dịch của con bạn suy yếu và nhạy cảm hơn. Do vậy, các phụ huynh hãy để con mình tự do chơi với vật nuôi, ăn thức ăn trên sàn nhà, chơi dưới đất, bụi bẩn vì điều này tốt cho hệ miễn dịch của trẻ. Tuy nhiên, nếu trẻ bị trầy xước hoặc có vết thương hở, cha mẹ phải xử lý thật cẩn thận để tránh nhiễm trùng”

3 điều tuyệt vời mà việc nghịch bẩn mang đến cho trẻ

1. Nghịch bẩn giúp giữ hệ vi sinh vật của trẻ khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch

Theo Trung Tâm nghiên cứu gen và môi trường tại Mỹ, có khoảng 100 nghìn tỷ vi sinh vật sống trong cơ thể bạn, bao gồm vi khuẩn, nấm, virus và động vật nguyên sinh.Trong đó có rất nhiều vi sinh vật là những vi khuẩn tốt, giúp bạn tiêu hóa thức ăn, sản xuất ra vitamin và chống lại vi khuẩn xấu.

Trẻ khỏe mạnh hơn, hệ miễn dịch tốt hơn khi được thoải mái nghịch đất bẩn bên ngoài môi trường tự nhiên (Ảnh: Internet)

Theo thời gian, đặc biệt là trong suốt thời thơ ấu, mỗi người sẽ phát triển một hệ vi sinh vật riêng. Nghịch bẩn sẽ giúp bổ sung các loại vi khuẩn có lợi, giúp duy trì hệ vi sinh vật cơ bản và duy trì sự cân bằng giữa số vi khuẩn tốt và vi khuẩn xấu. Nghịch bẩn sẽ giúp trẻ tiếp xúc với rất nhiều loại vi sinh vật, giúp hệ miễn dịch trưởng thành nhanh hơn và hoạt động đúng chức năng hơn.

Tiếp xúc với vi khuẩn sớm sẽ giúp ích trong việc xây dựng hệ miễn dịch khỏe mạnh. Giả thuyết về sự sạch sẽ khẳng định rằng, trẻ em sống trong môi trường sạch sẽ hoàn toàn sẽ không tiếp xúc đủ với các loại vi khuẩn, do đó, hệ miễn dịch sẽ không “học” được cách đối phó với vi khuẩn.

2. Nghịch bẩn làm giảm lo âu, kích thích các giác quan, tốt cho não bộ

Trong bụi bẩn có chứa một loại vi khuẩn không gây hại tên là Mycobacterium vaccae. Một nghiên cứu năm 2007 chỉ ra rằng, vi khuẩn này sẽ kích thích sự sản sinh serotonin trong não bộ. Serotonin là một chất dẫn truyền thần kinh có thể kiểm soát cảm xúc và các chức năng khác của cơ thể. Lượng serotonin thấp được cho là có liên quan đến lo âu và trầm cảm.

Bụi bẩn có ảnh hưởng đến tất cả các giác quan của trẻ. Nhiệt độ cũng như cấu trúc khác nhau của chất bẩn sẽ kích thích sự phát triển xúc giác. Mùi thơm đơn thuần của đất cát sẽ kích thích khứu giác phát triển. Sự đa dạng về màu sắc của đất bẩn và các loại côn trùng sống trong đó sẽ kích thích thị giác. Khi trẻ chơi ở bên ngoài, thính giác cũng sẽ được phát triển, khi có rất nhiều âm thanh tự nhiên ở ngoài. Việc trẻ sẽ cho thứ gì đó vào mồm là không thể tránh khỏi, và việc này sẽ kích thích cả vị giác của trẻ.

Việc đi chân trần rất tốt cho sức khỏe của cả người lớn và trẻ nhỏ. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Môi trường và Sức khỏe cộng đồng ở Mỹ, việc đi chân trần ngoài trời có thể là giải pháp tốt cho việc điều trị một số loạt bệnh mãn tính như căng thẳng kinh niên, rối loạn thần kinh thực vật, viêm nhiễm, đau, giấc ngủ kém, rối loạn nhịp tim…  và nhiều rối loạn sức khoẻ thông thường, bao gồm cả bệnh tim mạch.

Hãy bỏ giày dép ra và để cho trẻ đi chân trần thật thoải mái (Ảnh: Internet)

3. Khi trẻ được nghịch bẩn: trẻ vui cười nhiều hơn, hạnh phúc hơn

Trẻ con rất thích được lấm lem. Chúng rất thích được xoay vòng tròn khi có vũng nước, được nhảy vào vũng nước và giẫm lên trên cỏ bằng chân trần. Chúng cũng thích được trèo cây, hái quả, nghịch bùn.

Trẻ em ngày nay phải chịu đựng quá nhiều áp lực, căng thẳng. Chúng cần được nghỉ ngơi, thư giãn và được sống đúng như một đứa trẻ. Nghịch bẩn là một hoạt động thú vị mà trẻ và cha mẹ có thể cùng tham gia cùng nhau. Các cha mẹ hẳn sẽ thấy con trẻ cười nhiều hơn, vui vẻ hơn, hạnh phúc hơn.

Hạnh phúc rạng rỡ trên những khuôn mặt trẻ thơ được thoải mái vui đùa trong tự nhiên (Ảnh: Internet)

Các loại đất bẩn chứa đầy sâu, giun, ấu trùng, cóc và ốc sên. Đất cũng là một phần quan trọng của các vườn hoa rực rỡ sắc màu. Khi con bạn chơi với đất bẩn, cũng là lúc trẻ đang khám phá và trải nghiệm cùng thiên nhiên. Chúng sẽ học được cách các loại cây và côn trùng sinh trưởng như thế nào.

Việc này sẽ nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên của trẻ và sống một cuộc sống “xanh” hơn thay vì ở bên trong những căn phòng có máy điều hòa, rất sạch sẽ chỉ có tivi, smartphone hay những món đồ chơi đắt tiền.

Cha mẹ hãy để trẻ thoải mái chơi với đất, nghịch cát và ôm những chú vật nuôi

Điều cha mẹ nên làm là hãy để cho con thoải mái và tự do với lứa tuổi của mình, được làm những điều trẻ thích như nặn đất, nghịch cát, chơi đùa với những vũng nước, ôm những con chó, mèo, thỏ nuôi trong nhà. Cho phép trẻ đi chơi bằng chân trần trong sân và cho phép trẻ tự trồng cây trong vườn. Việc cha mẹ cần làm là hãy hướng dẫn con biết làm sạch tay chân sau khi tiếp xúc với bụi bẩn.

Hãy yêu thương và bảo vệ con đúng cách, để con khỏe mạnh và hạnh phúc nhé, các bậc cha mẹ!