Ở những thập niên trước, nghề kinh doanh tiệm giặt của người Việt tại Mỹ được xem là thời hoàng kim, kiếm tiền dễ. Thế nhưng bây giờ đây được xem là cái nghề mà trầy trật lắm cũng chỉ kiếm được ít đồng bạc cắc. Đã thế, thời buổi khó khăn bao nhiêu vấn đề nảy sinh từ giá cả tăng, lượng khách giảm.

Những chia sẻ này được chính những chủ tiệm giặt của người Việt tại Mỹ tâm sự.

Nói về nghề mưa sinh trên đất Mỹ, bà Theresa Trương, từng làm chủ tiệm giặt ở Garden Grove, California, Mỹ kể, gia đình bà có hai tiệm nail và một tiệm giặt.

Theo đó, tiệm giặt nằm ở khu vực rất an ninh, có chỗ đậu xe rộng rãi, có 26 máy giặt, 18 máy sấy, thời ấy kiếm tiền rất dễ và có thể xem là thời hoàng kim của nghề kinh doanh tiệm giặt.

Theo bà, hồi đó tiền mướn có 1.600 USD/tháng, nếu ký hợp đồng hơn 4 năm thì còn lại 1.200 USD.

Rồi tiền điện, nước, cống, rác chung một hóa đơn khoảng gần 600 USD/tháng, cộng thêm tiền gas xài cho máy nước nóng và máy sấy khoảng 250 USD mỗi tháng, thu nhập hằng tháng của tiệm cũng trong khoảng 5.000 đến 6.500 USD.

Bà Theresa Trương chia sẻ thêm, đây là nghề hoàn toàn thu nhập bằng tiền mặt, chủ cũng không phải mất nhiều thời gian, chỉ cần mướn một người trông coi, quét dọn, kiểm soát xem máy móc cái nào hư rồi dán giấy báo cho khách biết để khỏi sử dụng, và báo cho chủ biết để ra sửa chữa. Công việc đơn giản chỉ có vậy.

Sau này vì lớn tuổi, nên bà sang lại tiệm mà theo bà là "bỏ đi cũng tiếc, cả chục năm có đồng ra đồng vào nhờ nó”.

Còn theo chia sẻ của ông Thiết Nguyễn, một chủ tiệm giặt cũ ở thành phố Anaheim, California, Mỹ, khi mở tiệm phải xem xung quanh vùng đó như thế nào, bởi vì tiệm chỉ sống được ở khu vực dân cư nghèo.

Bởi chỉ có sống ở chung cư, hoặc thuê nhà mà chủ không cho giặt giũ, người ra mới đem đồ ra tiệm giặt. Còn ở những khu vực khá giả, nhà nào cũng có máy giặt, không ai đi giặt ở ngoài.

Cũng theo ông Thiết Nguyễn, giặt đồ thì duy nhất xài tiền xu, nên người ta nói làm nghề này kiếm bạc cắc cũng là vì vậy. Nhưng dù là bạc cắc nhưng cộng lại cả tuần cũng ‘bộn’ lắm.

Ông chia sẻ thêm, nghề này là vậy nhưng đôi lúc cũng đối mặt với những khó khăn khi đôi lần vì không có chủ hiện diện, lâu lâu gặp khách hàng xấu tính, bị họ quậy phá, làm hư máy móc, hoặc cạy máy, ăn cắp tiền lẻ.

Hiện nay nghề kinh doanh tiệm giặt của người Việt tại Mỹ gặp nhiều khó khăn hơn.

Theo ông Nguyễn, chi phí tăng cao, nhiều luật lệ khắc nghiệt mới, giá tiền nước tăng cao, giá điện cũng lên, nhất là giá thuê nhà tăng nên nghề này không còn kiếm tiền dễ dàng như trong quá khứ.

Nói về những nghề mưu sinh của người Việt tại Mỹ, ông Randy Chung chia sẻ, ông qua Mỹ năm 22 tuổi rồi đi học một thời gian thì được người bạn làm nghề bánh truyền nghề.

Theo đó, ông chỉ làm bánh donut và sau đó mở tiệm. Thời điểm ấy, tiệm đông khách, người ta thích ăn.

"Nhưng làm bánh thì quá cực, hầu như làm suốt 24 tiếng, nên tôi muốn đổi nghề để không phải thức khuya, dậy sớm quá nhiều”, ông nói.

Năm 2000, ông Randy Chung chuyển qua nghề kinh doanh tiệm giặt, do thấy người ta làm cũng được nên thử.

Việc chuyển nghề với ông chỉ với một suy nghĩ là cho mình đủ ba bữa cơm mỗi ngày, chứ không hy vọng làm giàu.

Ông Randy Chung (phải), chủ nhân tiệm Launderland Water & Phone Card trong khu chợ Mỹ Thuận, Westminster, California, Mỹ. (Ảnh: Quốc Dũng/Người Việt)

Chia sẻ về nghề kinh doanh tiệm giặt, ông Randy Chung kể, nghề này chủ không cần có mặt thường xuyên, chỉ cần một tuần đến vài lần để kiểm soát máy móc, lấy tiền từ máy về, cho thêm hàng hóa vào mấy cái máy tự động bán bột giặt, thuốc tẩy… là xong.

Theo đó, tất cả đều sử dụng máy móc tự động nên khách cứ thế mà tự giặt lấy đồ của mình.

Với nghề này, theo ông Chung điều khó nhất là khi máy móc bị hư. Nếu không biết sửa thì cho thợ ăn hết, không có dư, chính vì vậy đa phần chủ phải tự mày mò sửa hết.

Ông Randy Chung tự sửa máy giặt bị hư. (Ảnh: Quốc Dũng/Người Việt)

Ông Chung chia sẻ thêm, mười mấy năm trước làm tiệm giặt còn có ăn, vì tiền thuê nhà rẻ, nhưng càng về sau tiệm giặt khó làm ăn vì tiền nhà tăng lên.

"Do đó tôi mới thay đổi chiều hướng làm. Đúng ra tiệm này chỉ là tiệm giặt, nhưng sau đó tôi co hẹp lại, thay đổi chiều hướng thêm bán nước uống, bán báo, bán tạp hóa, bán vé số, bán dược thảo, bán thẻ điện thoại… để có tiền trả tiền nhà”, ông Randy Chung kể.

Khi tiền nhà tăng nên giảm máy lại và kinh doanh thêm, chứ mỗi tiệm giặt thì sống không nổi. Tuy nhiên, dù kinh doanh tiệm giặt không còn lời nhiều như trước đây nhưng ông vẫn duy trì tiệm.

Nguyên nhân chỉ vì “gắn bó lâu quá rồi nếu bỏ thì không biết làm gì. Thêm vào đó, tiệm có khách ổn định, đây là những khách hàng sử dụng dịch vụ này hàng chục năm qua. Khách ngoài giặt đồ còn mua thêm này thêm kia, bù qua đắp lại, nói đúng ra thì cũng có đồng ra đồng vào”.

Với ông Chung, tiệm giặt như gia đình, như cái nhà vậy. Mà theo ông mỗi khi nhìn bà con đi ra đi vào cũng cho mình niềm vui.

Chính ông cũng từng nghĩ một ngày sẽ buông, nhưng có lẽ như lời ông nói "cũng chưa tới ngày ấy”.