Theo Reuters, trong một thông cáo phát đi tối 14/4 ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo kế hoạch ngừng tài trợ cho WHO, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho rằng, hiện giờ không phải lúc cắt các nguồn lực dành cho WHO.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres (Ảnh: Reuters)

“Tôi cho rằng, WHO cần phải được ủng hộ bởi tổ chức này vô cùng quan trọng đối với các nỗ lực của thế giới để đánh bại Covid-19”, ông Guterres nhấn mạnh. Người đứng đầu Liên Hợp Quốc cũng nói thêm: “Hiện giờ không phải lúc giảm các nguồn lực dành cho hoạt động của WHO hay bất cứ tổ chức nhân đạo nào khác trong cuộc chiến chống lại Covid-19. Như tôi đã nói, bây giờ là lúc đòi hỏi sự đoàn kết và cộng đồng quốc tế cần phối hợp lại để ngăn chặn virus này và những hậu quả của nó”.

Ông Patrice Harris, Chủ tịch Hiệp hội Y khoa Mỹ cũng chỉ trích động thái này của Tổng thống Mỹ là "bước đi nguy hiểm, sai lầm khiến việc đánh bại Covid-19 trở nên khó khăn hơn". Do vậy, ông hối thúc chính quyền Tổng thống Trump cân nhắc lại.

Trung tâm an ninh thuộc Đại học Johns Hopkins cũng chỉ trích kế hoạch cắt ngân sách cấp cho WHO. "Động thái này phát đi thông điệp sai lệch giữa lúc đại dịch bùng phát", Tiến sĩ Amesh Adalja, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại trung tâm, bình luận.

Ông cho rằng, WHO có thể mắc một số sai lầm như đã sai lầm khi chậm trễ ứng phó dịch Ebola vào năm 2013-2014 ở Tây Phi, điều cần thiết là cải tổ WHO nhưng phải sau khi đại dịch qua đi. "Đây không phải là điều nên làm (ngừng tài trợ WHO) giữa một đại dịch", ông Adalja nói. Ông cho biết, WHO thu thập thông tin về những nơi bùng phát dịch ở mọi nơi trên thế giới và đó là chỉ dẫn để Mỹ quyết định khi nào mở cửa biên giới trở lại.

Chair Leslie Dach, điều phối viên quốc tế về dịch Ebola cho Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ, nói: "Chắc chắn WHO có mắc sai lầm nhưng việc cắt ngân sách (cho WHO) giữa cao trào đại dịch toàn cầu là thiếu trách nhiệm. Hành động này chắc chắn sẽ khiến người Mỹ cảm thấy ít an toàn hơn".

Những bình luận trên được đưa ra ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết đã chỉ đạo chính quyền Mỹ ít nhất tạm dừng cấp ngân sách cho WHO trong khi Washington xem xét lại vai trò của tổ chức này . "WHO đã thất bại trong việc thực hiện nghĩa vụ cơ bản của họ và phải chịu trách nhiệm", ông Trump nói tại cuộc họp báo ngày 14/4. Chủ nhân Nhà Trắng cho rằng, WHO đã không minh bạch về dịch bệnh và Mỹ sẽ "thảo luận xem nên dùng số tiền đáng lẽ sẽ cấp cho WHO như thế nào".

Bảo vệ quan điểm của Tổng thống Trump, cố vấn Nhà Trắng Peter Navarro cũng cho rằng WHO đã “che giấu thông tin” về dịch bệnh và chậm trễ trong việc công bố Covid-19 là đại dịch. “Tôi nghĩ Tổng thống Trump hoàn toàn đúng khi yêu cầu điều tra toàn diện chuyện gì đã xảy ra”.

Mỹ đang tìm cách “thay đổi căn bản” WHO

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (Ảnh: EPA)

Trả lời phỏng vấn chương trình phát thanh Good Morning Orlando ngày 14/4, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói: “Trước kia, WHO từng làm tốt một số nhiệm vụ. Nhưng đáng tiếc là cơ quan này vẫn chưa thể hiện được năng lực tốt nhất”.

Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ nói thêm: “Cần đảm bảo rằng chúng ta thúc đẩy các nỗ lực thay đổi cơ bản hoặc đưa ra một quyết định khác mà chúng ta có thể chắc chắn các trách nhiệm đảm bảo sức khỏe cộng đồng toàn cầu cũng như sự an toàn của người Mỹ được thực thi”.

Bình luận trên được đưa ra sau khi giới chức Mỹ chỉ trích cách WHO ứng phó đại dịch Covid-19. Washington cho rằng, WHO nhận tài trợ của Mỹ, song “thiên vị” cho Trung Quốc khi đại dịch Covid-19 xảy ra. Chính phủ Mỹ cho rằng, WHO phụ thuộc quá nhiều vào số liệu của Trung Quốc để đưa ra các đánh giá ban đầu như virus gây Covid-19 không lây từ người sang người hay dịch đã được kiểm soát. Việc WHO chậm trễ công bố Covid-19 là đại dịch bị cho là khiến nhiều nước bỏ lỡ cơ hội vàng ngăn dịch.

Đề cập đến việc truy cứu trách nhiệm cho những tổn thất mà Mỹ gánh chịu do Covid-19, Ngoại trưởng Pompeo nói: “Tôi tin rằng chính quyền sẽ truy cứu các nước và các cá nhân chịu trách nhiệm”.

Minh Phương

Theo AFP