Theo AP, tổng thống Donald Trump đã dành lời ca ngợi binh sĩ Mỹ và việc mở Trung tâm Bảo tồn Động vật Hoang dã Bắc Cực trong khi chiếc Air Force One dừng lại tiếp nhiên liệu ở căn cứ quân sự Alaska trên đường trở về Mỹ.

Ông Trump dừng chân tại đây sau khi kì thượng đỉnh với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un không đạt được kết quả nào.

Trong suốt bài nói dài 20 phút trước các binh sĩ Mỹ, ông Trump không hề đề cập tới bất kì vấn đề nào liên quan đến thượng đỉnh Mỹ - Triều. Đây là động thái khá "bất thường" đối với vị tổng thống Mỹ bởi từ trước tới nay ông Trump thường tự hào đề cao những thành tựu ông đạt được trong các chuyến công du nước ngoài.

Được biết, bài phát biểu của ông Trump diễn ra sau khi Triều Tiên có cuộc họp báo đột xuất lúc nửa đêm ngày 1/3 (giờ Hà Nội). Phía Triều Tiên cho hay Bình Nhưỡng đã tìm cách dỡ bỏ 5 trong số 11 biện pháp cấm vận nhằm vào Triều Tiên, chứ không phải toàn bộ.

"Chúng tôi chỉ yêu cầu xóa bỏ một số chứ không phải tất cả các lệnh trừng phạt. Cụ thể, [chúng tôi đề nghị xóa bỏ] 5 trong số 11 lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc. Năm lệnh này được áp dụng từ năm 2016-2017".

"Nếu Mỹ dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt liên quan tới các vấn đề như kinh tế dân sự và cuộc sống của người dân, thì cơ sở hạt nhân ở Yongbyon sẽ được xóa bỏ vĩnh viễn và hai chuyên gia Mỹ có thể đến khảo sát", Ngoại trưởng Triều Tiên Ri nói trong cuộc họp báo.

Tuy nhiên, dường như ông Trump đã quyết định chưa vội nhắc tới Triều Tiên trong bài nói đầu tiên của mình khi trở về lãnh thổ Mỹ.

Đứng trước chiếc máy bay F-22 Raptor tại căn cứ Anchorage, ông Trump cảm ơn tất cả các sĩ quan đang phục vụ tại Alaska và nói đây là "hàng phòng ngự đầu tiên của nước Mỹ".

Ông Trump tuyên bố rằng kể từ Thế Chiến 2, các lực lượng quân sự ở Alaska đã đóng vai trò là tấm lá chắn kiên cố nhất cho khu vực Bắc Mỹ.

"Các bạn là lời cảnh báo mạnh mẽ tới thế giới rằng không bao giờ nên tấn công lãnh thổ Mỹ. Các bạn là lời cảnh báo mà mọi người đều biết và không ai dám thách thức," ông Trump nói.

Ông Trump khẳng định căn cứ Anchorage sẽ "sớm tiếp nhận" 54 máy bay tàng hình F-35 đời mới. Ông cũng cho biết nhiều hệ thống phòng thủ mặt đất sẽ được lắp đặt tại Fort Greeley - nằm cách Fairbanks 160 km về phía nam - để củng cố thêm sức mạnh cho hệ thống phòng thủ tên lửa Mỹ.

Ông Trump nói ông luôn luôn dành tình cảm đặc biệt cho Alaska bởi ông nội của ông Trump đã từng là một người đi về phương bắc để tìm vàng.

Tuy không tìm được vàng, nhưng ông nội của tổng thống Mỹ đã mở hàng loạt những khách sạn để phục vụ những người có chung mục tiêu "đổi đời" nhờ vào kim loại quý.

Tiếp đó, ông Trump dành lời ca ngợi thống đốc mới cửa Alaska, ông Mike Dunleavy của đảng Cộng Hòa.

"Ông Dunleavy không chỉ là một trong những thống đốc tuyệt vời nhất ở Mỹ, ông ấy còn là người cao lớn nhất," ông Trump ca ngợi vị thống đốc cao hơn 2m.

Ông Trump nhấn mạnh rằng ông Dunleavy có thể gọi tới Nhà Trắng bất kì lúc nào, "và chúng tôi sẽ tìm cách giải quyết mọi vấn đề cho Alaska".

Tại cuộc họp báo vào nửa đêm, Ngoại trưởng Triều Tiên Ri Yong Ho khẳng định phía Bình Nhưỡng đã đưa ra đề nghị mang tính thực tế với phía Mỹ nhưng bị từ chối. Tại cuộc họp báo bất ngờ, Ngoại trưởng Triều Tiên Ri Yong Ho khẳng định phía Bình Nhưỡng đã đưa ra đề nghị mang tính thực tế với phía Mỹ nhưng bị từ chối.

"Chúng tôi chỉ yêu cầu dỡ bỏ cấm vận một phần"

Đại diện Bình Nhưỡng giải thích họ chỉ yêu cầu dỡ bỏ cấm vận một phần chứ không phải toàn bộ như giải thích của tổng thống Mỹ tại họp báo vào buổi chiều ngay sau khi thượng đỉnh đột ngột kết thúc với việc hai lãnh đạo bỏ bữa trưa và một sự kiện được lên kế hoạch từ trước.

Ngoại trưởng Ri cho biết Bình Nhưỡng đã đặt lên bàn đàm phán tại Hà Nội đề nghị chấm dứt vĩnh viễn thử nghiệm hạt nhân và tên lửa tầm xa.

Ông nói phía Mỹ đòi hỏi thêm một biện pháp nữa ngoài việc phá hủy cơ sở hạt nhân Yongbyon. "Do đó, rất rõ ràng Mỹ là bên chưa sẵn sàng chấp nhận đề xuất của chúng tôi".

Quang cảnh buổi họp báo bất ngờ vào lúc nửa đêm của phái đoàn Triều Tiên. Ngoại trưởng Ri Yong Ho (giữa) đọc phát ngôn đã chuẩn bị sẵn qua người phiên dịch. Ông không trả lời câu hỏi nào sau phát ngôn này. Ảnh: Bloomberg.

"Chúng tôi sẽ không bao giờ thay đổi đề xuất, mặc dù phía Mỹ đã đề nghị đàm phán lại trong tương lai", ông Ri khẳng định.

Quan chức ngoại giao hàng đầu Triều Tiên cho biết, phía Bình Nhưỡng chỉ yêu cầu Mỹ gỡ bỏ năm lệnh cấm vận của Liên Hợp Quốc - các lệnh cấm bắt đầu áp trong các năm 2016, 2017.

Ông Kim cảm thấy "không hiểu cách người Mỹ tính toán"

"Nếu chúng ta theo đuổi những biện pháp xây dựng lòng tin ở mức độ hiện tại, thì có thể đẩy nhanh tiến trình giải giáp hạt nhân... tuy nhiên, trong cuộc gặp phía Mỹ nằng nặc đòi chúng tôi phải tiến thêm bước nữa (hơn việc phá bỏ Yongbyon", ông Ri nói.

Tại họp báo, quan chức Triều Tiên cho biết "Chủ tịch Kim cảm thấy ông không hiểu cách người Mỹ tính toán" và rằng ông có thể "không còn ý muốn" đàm phán thêm.

Cuộc họp báo diễn ra bất ngờ gần lúc nửa đêm khiến nhiều nhà báo nháo nhào chạy tới nhưng không thể nào vượt qua hàng rào an ninh chốt hai đầu đường Lý Thường Kiệt nơi có khách sạn Melia mà đoàn Triều Tiên đang lưu trú.

Chỉ một số báo được Đại sứ quán Triều Tiên gửi giấy mời riêng là vào được cuộc họp báo này. Các phóng viên phải đi qua nhiều lớp kiểm tra an ninh để vào trong khách sạn Melia.

Tham dự họp báo của phái đoàn Triều Tiên còn có bà Choe Son Hui, Thứ trưởng Ngoại giao Triều Tiên chuyên trách khu vực Bắc Mỹ. Bà là một trong bốn nữ quan chức cấp cao tháp tùng ông Kim Jong Un đến Việt Nam.

Bà Choe nói thêm rằng: "Tôi không chắc rằng cơ hội này sẽ còn được trao cho phía Mỹ một lần nữa".

Hàng chục phóng viên đứng đợi bên ngoài dưới trời mưa nặng hạt lúc nửa đêm. Ảnh: Thuận Thắng.Sau thượng đỉnh lần hai tại Hà Nội, Tổng thống Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã không đưa ra tuyên bố chung về vấn đề hạt nhân và kết thúc lịch trình làm việc sớm hơn dự kiến.

Tại họp báo sau đàm phán chiều 28/2, ông Trump cho biết lý do chủ yếu của việc hai bên không đạt được thỏa thuận là vì Triều Tiên muốn được dỡ bỏ lệnh trừng phạt hoàn toàn nhưng "chúng ta không thể làm điều đó lúc này".

Mặc dù vậy, cả ông Trump và Ngoại trưởng Pompeo đều cho rằng đã có những tiến triển đáng kể đã diễn ra ở Hà Nội.

Tổng thống Trump cũng khẳng định mối quan hệ với ông Kim vẫn nồng ấm, nhưng không chắc chắn về khả năng tiếp tục gặp gỡ nhà lãnh đạo Triều Tiên lần thứ ba, chỉ nói rằng điều đó "có thể sẽ không lâu nữa thôi".