Việc giới siêu giàu Trung Quốc "đổ xô" tới Úc khiến khá nhiều người nghi ngại, thậm chí còn bất mãn trước làn sóng ấy.

Mối quan hệ giữa Úc và Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của nước này - gần đây đã trải qua vài 'biến cố'.

Hai nước này đã có một số xung đột kể từ tháng 12/2017, khi cựu Thủ tướng Malcolm Turnbull thông qua đạo luật chống sự can thiệp của nước ngoài, sau khi ông này cáo buộc Trung Quốc cố tình "ảnh hưởng tiến trình chính trị" của Úc.

Lời cáo buộc trên đã khiến Bắc Kinh tức giận và lập tức triệu tập Đại sứ Úc tại Trung Quốc để phản đối quyết định của chính quyền ông Turnbull. Vào thời điểm đó, mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước đã bị đẩy xuống mức báo động, mà cho tới nay vẫn chưa thể phục hồi dù Úc đã có Thủ tướng mới.

Tháng trước, Bộ Thương mại Trung Quốc vừa đưa ra cáo buộc rằng Canberra can thiệp "những hoạt động kinh doanh bình thường", sau khi Úc cấm "ông lớn" công nghệ của Trung Quốc - tập đoàn Huawei - tham gia cung cấp mạng viễn thông 5G tại nước này do một số lo ngại về an ninh.

Ngay sau đó, tờ Thời báo Hoàn Cầu (Trung Quốc) đã lập tức gióng hồi chuông cảnh báo về sự hiện diện và áp đảo của "phe diều hâu" phản đối Trung Quốc trong nội các của tân Thủ tướng Úc Scott Morrison - người kế nhiệm cựu Thủ tướng Turnbull.

Tuy vậy, theo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP - Hồng Kông), mặc dù mối quan hệ ngoại giao giữa Canberra và Bắc Kinh có xung đột, nhưng thị trường Úc vẫn là "chốn mê hoặc" đối với giới siêu giàu Trung Quốc.

"Chốn mê hoặc" giới siêu giàu Trung Quốc

Úc là địa điểm định cư số 1 trên thế giới của giới triệu phú trong năm 2017, theo số liệu của Ngân hàng AfrAsia. Hơn 10.000 cá nhân giàu có đã nhập cư Úc trong năm ngoái, trong đó chủ yếu là người Trung Quốc, Ấn Độ và Anh.

Bên cạnh đó, khoảng 90% thị thực mà chính phủ Úc cấp cho các nhà đầu tư giàu có trong năm 2017 - những đối tượng đầu tư hơn 5 triệu AUD (3,6 triệu USD) vào Úc - là những công dân Trung Quốc.

Năm nay, Dinh thự Stonington - nơi từng là tòa nhà của chính quyền Úc tại thành phố Melbourne - vừa được bán với giá 52,5 triệu AUD (khoảng 38 triệu USD). Báo chí Úc đánh giá đó là thương vụ mua bán bất động sản đắt đỏ nhất trong thành phố này.

Kỷ lục trước đó là con số 40 triệu AUD dành cho khu đất rộng 5.000 m2 ở vùng ngoại ô Toorak của Melbourne.

Bên cạnh mức giá cao ngút trời, thì cả hai thương vụ này còn có một điểm chung khác: đó là những người mua đều mang quốc tịch Trung Quốc.

Đó là chuyện thường thấy trong những khu vực giàu có của Úc. Hầu hết những người mua lại các khu bất động sản đắt tiền đều là những người Trung Quốc giàu có.

Đối với rất nhiều người trong giới siêu giàu Trung Quốc, Úc đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho các hoạt động đầu tư, giải trí, nghỉ dưỡng, và trong rất nhiều trường hợp là cơ hội sở hữu thêm một ngôi nhà thứ hai ở nước ngoài.

Ông David Morrell, giám đốc một công ty tại Úc cho biết những người Trung Quốc giàu có thường lựa chọn các địa điểm đắt đỏ tại Úc.

Còn bà Monika Tu, Giám đốc Tập đoàn môi giới các loại bất động sản cao cấp tại Sydney, thì cho biết công ty của bà thường tiếp khoảng vài chục khách hàng Trung Quốc mỗi tuần, và họ đem đến khoảng 80% tổng lợi nhuận của doanh nghiệp này.

"Đối với chúng tôi, bất động sản thuộc loại 'cao cấp' có giá khoảng từ 5 triệu đến 50 triệu AUD", bà Tu cho biết gần đây một số khách hàng [Trung Quốc] còn yêu cầu công ty bà tìm kiếm những nơi có giá lên đến 60 triệu AUD. "Đó là loại bất động sản mà họ nhắm tới".

Đối với những người Trung Quốc muốn tìm "cửa" đầu tư và làm ăn, thì Úc được cho là một địa điểm khá an toàn và ổn định.

Úc đứng thứ 8 trong bảng xếp hạng Chỉ số Niềm tin Đầu tư Trực Tiếp Nước ngoài năm 2018 của tập đoàn A.T. Kearney, và đứng thứ 14 trong bảng xếp hạng của Ngân hàng thế giới (WB) về các quốc gia có môi trường thuận lợi cho việc kinh doanh.

Theo ông John Li, một đối tác của Oceania China Business Group thuộc tập đoàn Ernst & Young, cho biết điều hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài tại Úc chính là hệ thống luật pháp, hệ thống tài chính ổn định và các tổ chức năng động của nước này.

Thị trường bất động sản của Úc đã bùng nổ trong vài thập niên gần đây, và được coi là một lĩnh vực đầu tư đặc biệt hấp dẫn tại nước này. Chỉ tính trong năm 2017, những người mang quốc tịch Trung Quốc đã đầu tư hơn 15 tỉ AUD vào thị trường bất động sản của Úc, nhiều hơn gấp đôi so với công dân nước khác.

Trong hai năm 2016-2017, trước khi chính quyền Bắc Kinh ra lệnh kiểm soát chặt chẽ dòng chảy vốn ra nước ngoài, thì các nhà đầu tư Trung Quốc đã rót đến 32 tỉ AUD vào thị trường bất động sản của Úc.

Những số liệu trên chỉ bao gồm người có quốc tịch Trung Quốc, chứ chưa tính đến số lượng lớn những người đã nhập tịch Úc hoặc thuộc diện định cư lâu dài.

Tại nhiều khu vực thuộc các thành phố lớn như Sydney và Melbourne, giá nhà đất trung bình đã tăng lên hơn 2 lần trong thập kỷ vừa qua. Với mức giá trung bình là 1,1 triệu AUD, Sydney hiện là địa điểm có giá bất động sản cao thứ 2 trên thế giới, chỉ đứng sau Hồng Kông.

Tuy vậy, nhiều người Trung Quốc giàu có vẫn cho rằng việc đầu tư vào bất động sản tại Úc "hời" hơn so với những lựa chọn ít ỏi tại các thành phố đông đúc như Thượng Hải, Bắc Kinh và Hồng Kông.

Không chỉ vấn đề giá cả, mà xét về quy mô hay yếu tố môi trường, thì lựa chọn mua bất động sản Úc vẫn hợp lý hơn, theo bà Monika Tu.

Quả thực, giới giàu có của Trung Quốc không chỉ tìm đến Úc để kinh doanh. Họ còn muốn được tận hưởng chất lượng cuộc sống tốt hơn trong một môi trường tự nhiên vẫn còn nguyên sơ.

Còn đối với các bậc phụ huynh có tư duy toàn cầu, thì lí do họ tìm đến Úc để định cư lại là nền giáo dục chất lượng cao, và môi trường người bản ngữ sẽ giúp con họ tiến bộ nhanh chóng.

Theo số liệu của chính phủ Úc, thì hiện nay hơn 170.000 học sinh, sinh viên Trung Quốc đang theo học tại các cơ sở giáo dục của Úc. Các em chính là những người có đóng góp nhiều nhất cho con số 28 tỉ AUD của lĩnh vực giáo dục quốc tế của Úc.

Tuy Mỹ và Canada cũng là hai lựa chọn triển vọng đối với giới nhà giàu Trung Quốc, nhưng Úc lại có lợi thế hơn do có vị trí địa lý rất gần, thậm chí còn ở trong cùng múi giờ với Trung Quốc.

Bên cạnh thị trường bất động sản, thì giới nhà giàu Trung Quốc còn mạnh tay rót tiền vào một số mặt hàng và dịch vụ xa xỉ khác.

Ông Russell Zimmerman, Giám đốc điều hành Hiệp hội Bán lẻ Úc, cho biết khách hàng Trung Quốc hứng thú với rất nhiều mặt hàng, từ túi xách cao cấp, trang sức hàng hiệu, tới các sản phẩm chăm sóc sức khỏe của Úc hay đồ ăn và các sản phẩm dành cho trẻ em. Các hãng bán lẻ Úc hiện đang cung cấp các mặt hàng này tại thị trường Trung Quốc.

Ngoài ra, các nhà phân phối sản phẩm cao cấp còn tận dụng tất cả mọi cơ hội có thể, như các kênh bán hàng online (Alibaba), hay mở kênh thanh toán bằng thẻ nội địa để thu hút các khách hàng Trung Quốc, ông Zimmerman cho hay.

Nhiều thương hiệu thậm chí còn thuê nhân viên nói tiếng Trung về làm việc tại các cửa hàng bán lẻ đồ cao cấp của họ.

Một số lĩnh vực khác của Úc trước đây từng khá xa lạ với người Trung Quốc, như các hãng kinh doanh du thuyền, hiện nay cũng được hưởng lợi từ giới nhà giàu Trung Quốc. Và cũng như xu hướng sử dụng quần áo hay túi xách hàng hiệu, các khách hàng Trung Quốc giàu có luôn lựa chọn các mặt hàng đắt tiền cho mình.

Sự nghi ngại và bất mãn của Úc

Bên cạnh những lợi ích về kinh tế đối với các doanh nghiệp địa phương, thì việc giới nhà giàu Trung Quốc "đổ xô" tới Úc sinh sống, làm việc, học tập và tận hưởng cũng khiến khá nhiều người nghi ngại, và thậm chí bất mãn trước làn sóng ấy.

Một trong số những điều khiến người dân Úc cảm thấy bất mãn nhất là các nhà đầu tư Trung Quốc đã đẩy họ ra khỏi thị trường bất động sản trong nước.

Ví dụ, tại các thành phố lớn như Sydney, giá nhà đất trung bình đã tăng gấp gần 13 lần thu nhập trung bình của các hộ gia đình địa phương.

Theo ông Morrell, những "chú cá voi Trung Quốc" (ám chỉ giới siêu giàu) thậm chí còn gây ra tình trạng đội giá tại những khu vực đắt đỏ, khi sẵn sàng trả giá cao cho những khu đất hay căn nhà mà họ không có ý định sinh sống.

Nhiều ý kiến cho rằng những khoản tiền lớn của giới siêu giàu Trung Quốc có liên quan tới các hoạt động "mờ ám".

Bên cạnh đó, giới nhà giàu Trung Quốc có mối liên kết chính trị tại Úc cũng thuộc diện bị soi xét chặt chẽ trước những cáo buộc của chính quyền cựu Thủ tướng Turnbull về việc Trung Quốc can thiệp vào các hoạt động chính trị của nước này.

Trong giai đoạn năm 2000-2016, các đảng phái của Úc đã nhận được hơn 12,6 triệu AUD từ các công dân và tổ chức của Trung Quốc. Số tiền này chiếm hơn 80% tổng số tiền quyên góp từ nước ngoài, theo số liệu của Trường Luật Melbourne.

Một số tỉ phú bất động sản nổi tiếng như Huang Xiangmo và Chau Chak Wing cũng bị nghi nằm trong số giới siêu giàu Trung Quốc có ảnh hưởng tới hai đảng lớn của Úc là Công đảng và đảng Tự do.

Tháng 6 vừa qua, chính quyền cựu Thủ tướng Turnbull đã thông qua đạo luật chống can thiệp, trong đó bao gồm lệnh cấm hoàn toàn các khoản quyên góp chính trị từ nước ngoài. Động thái này đã khiến quan hệ giữa hai nước sứt mẻ không ít, tuy nhiên nhiều nhà quan sát cho rằng Bắc Kinh và Canberra vẫn sẽ tiếp tục duy trì quan hệ trong tương lai.

Ông John Li, đối tác của tập đoàn Ernest & Young, cho biết: "Úc vẫn coi trọng mối quan hệ với Trung Quốc. Rất đông người Úc gốc Trung sinh sống tại đất nước này, và điều đó đã tăng cường liên kết văn hóa giữa hai nước trong nhiều năm nay. Chắc chắn nhu cầu định cư tại Úc của giới nhà giàu Trung Quốc sẽ còn tiếp tục tăng mạnh".

Còn theo tác giả Barry Li, thì tương lai của Trung Quốc và Úc sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào chính sách của chính phủ hai nước. Ông cho rằng người dân Trung Quốc sẽ tiếp tục lựa chọn Úc, nếu Canberra tiếp tục mở rộng cửa chào đón họ.