Trung Quốc "án binh bất động" trước đề nghị của Australia

Bộ trưởng Thương mại Australia Simon Birmingham (Ảnh: AAP)

"Không may là những đề nghị thảo luận của chúng ta cho đến nay đã bị cự tuyệt," ông Birmingham nói với đài ABC (Australia) ngày 8/6 - đề cập yêu cầu của ông về đối thoại với người đồng cấp Trung Quốc Chung Sơn liên quan đến bất đồng giữa hai nước về mặt hàng thịt bò và lúa mạch, được đưa ra từ 4 tuần trước.

"Điều này thật là thất vọng, như tôi đã phải nhắc đi nhắc lại nhiều lần."

Bộ thương mại Trung Quốc hôm 18/5 ban hành thông cáo, tuyên bố áp thuế chống bán phá giá 73.6% và thuế chống trợ cấp 6.9% đối với mặt hàng lúa mạch của Australia trong thời hạn 5 năm, có hiệu lực từ ngày 19/5.

Bắc Kinh cũng ra lệnh cấm nhập khẩu thịt bò từ 4 lò mổ lớn của Australia, sau khi chính quyền Thủ tướng Scott Morrison tiên phong ủng hộ một cuộc điều tra toàn cầu độc lập về nguồn gốc của dịch Covid-19.

"Australia cởi mở trước các cuộc thảo luận khó khăn xoay quanh những vẫn đề mà chúng ta có thể bất đồng với các nước khác, nhưng chúng ta sẽ hành động với sự tôn trọng, thấu đáo và bình tĩnh," Bộ trưởng Birmingham nói.

"Thật đáng tiếc khi các nước khác không phản hồi hay đáp lại theo cách đôi bên cùng có lợi."

Kể từ giữa tháng 5, Australia đã nỗ lực hiệp thương với Trung Quốc trong vấn đề áp thuế chống bán phá giá. Đài ABC ngày 18/5 nói rằng Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Chung Sơn khẳng định hai nước "vẫn duy trì trao đổi", song ngay trước ngày Bắc Kinh công bố thuế quan mới, ông Chung đã không nghe điện của Bộ trưởng Birmingham và cũng không "đưa ra nguyên nhân từ chối [điện đàm]".

Ông Birmingham xác nhận với ABC hôm 17/5 về đề nghị tiến hành thảo luận với ông Chung Sơn, nhưng "đề nghị này không được chấp nhận".

Australia bác bỏ các cáo buộc từ phía Trung Quốc về bán phá giá lúa mạch, đồng thời cảnh báo sẽ khiếu nại lên Tổ chức thương mại thế giới (WTO) nếu Bắc Kinh áp thuế quan.

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Australia với kim ngạch xuất khẩu lúa mạch năm 2018 đạt 1.5 tỷ AUD (tương đương hơn 1 tỷ USD).

Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Chung Sơn trả lời họp báo ngày 25/5/2020 (Ảnh: Xinhua)

Trung Quốc tuyên bố phòng vệ thương mại chính đáng

Lần duy nhất Bộ trưởng Chung Sơn trả lời về bất đồng thương mại với Australia là tại họp báo bên lề kỳ họp Quốc hội Trung Quốc ngày 25/5. Trong đó, ông nói nhà điều tra Trung Quốc đã điều tra trong 1 năm rưỡi và xác định lúa mạch Australia có tình trạng bán phá giá, trợ cấp doanh nghiệp, gây tổn hại cho doanh nghiệp và ngành nghề của Trung Quốc.

Ông Chung cũng khẳng định các biện pháp phòng vệ thương mại của nước này là "thận trọng và kiềm chế".

Trả lời hôm 18/5 về việc Trung Quốc "không thu xếp" thảo luận với Australia về bất đồng thương mại, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói "Nếu Bộ trưởng Thương mại Australia muốn liên hệ với phía Trung Quốc thì ông ấy nên làm theo con đường đối ngoại thông thường."

Ông Triệu cho biết việc nước này áp thuế với mặt hàng của Australia là "một vụ điều tra phòng vệ thương mại thông thường".

Trước đó, ông Triệu ngày 12/5 lý giải nguyên nhân ngưng nhập thịt bò từ 4 lò mổ của Australia là do "hải quan Trung Quốc điều tra sản phẩm thịt nhập khẩu, liên tục phát hiện doanh nghiệp cá biệt của Australia có nhiều lô sản phẩm thịt bò xuất khẩu sang Trung Quốc vi phạm các yêu cầu kiểm tra và kiểm dịch do cơ quan có thẩm quyền của song phương xác định".