Cựu phó tổng thống Joe Biden đã chịu áp lực lớn từ các đồng minh để đẩy nhanh tốc độ chiến dịch tranh cử, nhưng đã xuất hiện bất đồng trong các đề xuất của họ dành cho ứng viên Dân chủ.

Dù đã có những điều chỉnh về chiến lược tranh cử giữa lúc Mỹ sục sôi vì biểu tình phân biệt chủng tộc và Tổng thống Donald Trump tập trung vào "luật pháp và trật tự", nhiều cố vấn của Biden vẫn tin cuộc bầu cử năm nay sẽ dựa trên phản ứng của Trump với Covid-19, đại dịch gây gián đoạn nền kinh tế và tiếp tục khiến Mỹ chìm trong khủng hoảng y tế với gần 1.000 người chết mỗi ngày.

"Đây là vấn đề nền tảng. Đây là vấn đề mà công chúng quan tâm và là trọng tâm của cuộc bầu cử", Mike Donilon, chiến lược gia hàng đầu của chiến dịch này, nhận định. "Tổng thống đã có chuyển hướng nó sang chiến dịch về pháp luật và trật tự. Có nhiều suy đoán rằng khi ông ấy làm như vậy, nó sẽ mang lại hiệu quả và thu hút cử tri".

Ứng viên Dân chủ Joe Biden (phải) phát biểu tại nhà thờ Grace Lutheran, ở Kenosha, bang Wisconsin hôm 3/9. Ảnh: Reuters.

"Nhưng điều đó không xảy ra", Donilon nói thêm. "Công chúng vẫn chủ yếu tập trung vào vấn vấn đề trọng tâm trong cuộc sống của họ, đó là virus. Họ vẫn quan tâm rất nhiều đến thực tế là chưa có cụ thể nào ứng phó với Covid-19, rằng số người chết vẫn tăng lên, nền kinh tế vẫn bị ảnh hưởng, trẻ em không thể đến trường và cuộc sống của họ vẫn bị đảo lộn. Đó là sự thật cơ bản của cuộc bầu cử này".

Nhiều người trong liên minh ủng hộ Biden cũng lo ngại rằng ứng viên Dân chủ đang quá tập trung vào nhóm cử tri da màu, hay các cuộc biểu tình phản đối bạo lực cảnh sát đối với cộng đồng người Mỹ da màu, yếu tố có thể khiến các cử tri da trắng xa lánh ông. Lo ngại ngày càng nhiều hơn không chỉ vì Trump tập trung nhiều hơn vào tình trạng vô pháp gia tăng trong một số nhóm biểu tình, mà còn là nhiều khảo sát cho thấy tỷ lệ ủng hộ phong trào "Mạng người da màu cũng quan trọng" đang sụt giảm, đặc biệt ở các bang như Wisconsin và Minnesota.

Sau khi Biden công bố quảng cáo chiến dịch mới hôm 2/9 kêu gọi ngăn chặn tình trạng vô pháp và cướp phá, một số cố vấn hàng đầu của ông đã nghe thấy phàn nàn rằng lẽ ra họ không nên dựa quá nhiều vào hình ảnh các tòa nhà bị phá hủy hay đụng độ trên phố, bởi nó có thể khiến "mất lòng" cử tri da màu.

Angela Rye, chiến lược gia đảng Dân chủ và cựu giám đốc điều hành nhóm Nghị sĩ da màu (Congressional Black Caucus), nói rằng Biden nên "tập trung vào thông điệp chiến thắng về công lý và bình đẳng hơn là tập trung vào lối nói khoa trương của Trump".

"Thông điệp luật pháp và trật tự rất nguy hiểm và chính điều đó khiến da người da màu phải trả giá bằng mạng sống của họ", Rye, người kêu gọi chiến dịch nên tập trung vào bản chất ôn hòa của hầu hết cuộc biểu tình, nói.

Trong khi đó, chiến dịch của Trump vui mừng khi buộc Biden phải chi tiền để bảo vệ lập trường của ông về biểu tình, sau nhiều tháng nỗ lực chuyển hướng chiến dịch tranh cử ra khỏi đại dịch Covid-19. Tại các sự kiện tranh cử, Trump tiếp tục vừa công kích biểu tình "Mạng người da màu cũng quan trọng", vừa cố gắng thu hút cử tri da màu bằng cách khoe thành tích cải cách kinh tế và tư pháp hình sự của ông.

Dù một số trợ lý của Biden muốn ông nắm lấy thông điệp của Trump về luật pháp và trật tự, những người khác tỏ ra khó chịu khi cho rằng ứng viên Dân chủ đang bị Trump dẫn dắt. Biden hôm 4/9 cũng tự hỏi liệu ông có nên tìm cách đáp trả mọi thứ mà Trump nói, khi lo lắng rằng nó sẽ khiến ông lơ là chính chương trình nghị sự của mình.

Để có thể giải quyết các bất đồng về chiến lược tranh cử, Biden đã chọn ra một thông điệp nhất quán cho chiến dịch của ông: Trump là lý do cho mọi vấn đề cấp thiết nhất của Mỹ.

Tại nhà thờ gần các tòa nhà trung tâm thành phố bị cướp phá ở Kenosha, bang Wisconsin, Joe Biden nói rằng Trump là người thúc đẩy làn sóng chia rẽ chủng tộc ở Mỹ. Một giờ sau, tại vùng ngoại ô Milwaukee với 90% người da trắng, Biden thảo luận về thách thức của việc trở lại trường học khi nhiều nơi đang vật lộn tìm cách mở cửa trở lại, vấn đề mà ông cho rằng sẽ không gặp phải nếu Trump không phạm sai lầm trong phản ứng với Covid-19.

Trong bài phát biểu trên truyền hình quốc gia ngày hôm sau, Biden nói Mỹ có thể đẩy nhanh quá trình phục hồi nếu không có Trump, người khiến nền kinh tế bị tàn phá vì phản ứng sai lầm trước đại dịch.

"Căn nguyên của vấn đề là Trump đã sai lầm trong cuộc khủng hoảng Covid-19. Đó là lý do nó là đại dịch hình chữ K", Biden tranh luận về triển vọng phục hồi "hình chữ K", trong đó những người ở tầng lớp trên sẽ hồi phục và tiếp tục thịnh vượng, trong khi tình hình với những người ở dưới đáy xã hội sẽ chỉ càng tồi tệ hơn.

Nỗ lực truyền tải thông điệp phản đối Trump tới cử tri được tiếp tục khi Biden tới Michigan vào ngày 9/9. Các kế hoạch dự kiến bao gồm dừng chân ở Detroit, nơi tỷ lệ người da màu đi bỏ phiếu thấp năm 2016 đã giúp Trump đánh bại Hillary Clinton, và cuộc họp với các công nhân sản xuất ôtô ở ngoại ô hạt Macomb. Nghị sĩ Andy Levin đã kêu gọi Biden đến hạt dao động quan trọng này, nơi từng hai lần bỏ phiếu cho Barack Obama trước khi Trump dễ dàng giành chiến thắng năm 2016.

Tới ngày 11/9, cả Biden và Trump dự kiến tới Shanksville, bang Pennsylvania để kỷ niệm vụ tấn công 11/9.

Tổng thống Donald Trump (trái) trong chuyến thăm Kenosha, bang Wisconsin tuần trước. Ảnh: AFP.

Dù nội bộ chiến dịch tranh cử của Biden xuất hiện một số bất đồng về chiến lược, họ vẫn lạc quan về cơ hội chiến thắng trong cuộc đua năm nay.

Chiến dịch của Biden đã gây được số quỹ kỷ lục 364,5 triệu USD trong tháng 8 và có thêm 1,5 triệu người tài trợ mới. Đội ngũ của Biden đã chi 22 triệu USD cho quảng cáo truyền hình và phát thanh ở Pennsylvania, so với 10,3 triệu USD của Trump. Biden cũng chi mạnh tay hơn Trump ở các bang như Wisconsin, Michigan và Arizona.

"Chúng tôi hiểu mình phải chiến đấu đến cùng. Chúng tôi không ảo tưởng về cuộc đua này sẽ khó khăn ra sao và sẽ khó khăn như thế nào cho tới khi kết thúc. Nhưng sự thật là cựu phó tổng thống đang có vị thế khá nhất quán ở hầu hết các bang quan trọng nhất, tại các bang chiến trường", Donilon nói.

Chiến dịch của Biden cũng tăng cường biện pháp bảo vệ cử tri bằng cách thiết lập các đường dây nóng ở 15 bang chiến trường để theo dõi bất kỳ vấn đề nào cử tri gặp phải trong quá trình bỏ phiếu.

Giữa lo ngại về đại dịch đang tàn phá nước Mỹ, Biden cũng khẳng định sẽ không tổ chức bất kỳ "sự kiện vận động vô trách nhiệm" nào và khẳng định chiến dịch của ông luôn tuân thủ mọi hướng dẫn an toàn ở nhiều bang khác nhau. Hầu hết sự kiện được tổ chức theo các nhóm nhỏ, theo cố vấn chiến dịch. Nếu một bang chứng kiến số ca nhiễm tăng, sự kiện vận động sẽ bị hủy.

"Điều mà bạn thấy từ chiến dịch của chúng tôi là luôn đặt an toàn lên hàng đầu. Đó là điều cơ bản", O’Malley Dillon, giám đốc chiến dịch tranh cử của Biden, nói. "Bạn sẽ không bao giờ thấy cựu phó tổng thống xuất hiện với đám đông lớn mà có người không đeo khẩu trang, bởi vì nó không an toàn và mọi chuyên gia của đất nước đều nói như vậy".

Số ít trợ lý thường xuyên tiếp xúc với Biden và người được phép tới nhà ông được xét nghiệm nCoV liên tục. Biden cho tới nay cũng không có chuyến đi vận động qua đêm nào để hạn chế việc ở lại khách sạn bên ngoài.

"Nó không chỉ vì sức khỏe của ông ấy mà là vì sức khỏe của tất cả. Chúng tôi sẽ không đẩy cuộc sống của mọi người vào nguy hiểm. Có rất nhiều cách để vận động. Phát biẻu ở bãi cỏ Nhà Trắng mà không có ai đeo khẩu trang không phải là cách làm có trách nhiệm", Cedric L. Richmond, đồng chủ tịch chiến dịch tranh cử của Biden, nói.