Mới đây, Giáo sư Carl Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Australia đã có bài viết trên “Thayer Consultancy” đánh giá về tân Thủ tướng Scott Morrison cũng như đường hướng quan hệ kinh tế, chính trị với Trung Quốc và khu vực ASEAN.

Bài viết chỉ rõ rằng, trước khi nhậm chức Thủ tướng Úc, ông Scott Morrison từng giữ chức Bộ trưởng Ngân khố.

Có thể thấy thời điểm ông lên nhậm chức là thời điểm khó khăn khi nội bộ đảng Tự do bị chia rẽ sâu sắc.

Trước đó, trong bài phát biểu đầu tiên sau khi trở thành Thủ tướng Úc, ông Morrison đã đề ra 3 ưu tiên của chính phủ mới đó là: giải quyết nạn hạn hán đang ảnh hưởng tới các vùng nông thôn ở Australia, thúc đẩy phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh quốc gia.

Ngoài ra, tân Thủ tướng Úc cũng phải giải quyết những vấn đề trong nước khác như thuế công ty, cắt giảm thuế cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, chính sách năng lượng, vấn đề tài trợ cho cơ chế bảo hiểm cho người tàn tật quốc gia và các trường Công giáo.

Trước những vấn đề cần giải quyết này, Thủ tướng Morrison từng tuyên bố trong bài phát biểu đầu tiên “Chúng tôi sẽ duy trì tính liên tục (về chính sách), nhưng sẽ có những điểm nhấn mạnh và đường hướng cần tham vấn trong nội các”.

Có thể thấy, tính liên tục mà ông Morrison nói đến đã được thể hiện ngay trong đội ngũ nội các mà ông mới bổ nhiệm với rất nhiều bộ trưởng trong nội các cũ.

Chúng ta đều biết rằng, Australia là nước có nền dân chủ nghị viện. Cuộc bầu cử liên bang được tổ chức 3 năm một lần, nhưng Thủ tướng có quyền kêu gọi một cuộc bầu cử trước thời hạn.

Theo đó, hiện nay chính phủ Liên đảng Tự do-Quốc gia được bầu vào tháng 7/2016 với quá bán chỉ hơn 1 ghế tại Hạ viện.

Tân Thủ tướng Australia Scott Morrison. Ảnh AFP/TTXVN

Trước đó vào ngày 31/8, cựu Thủ tướng Malcolm Turnbull từ bỏ ghế nghị sỹ. Điều này đồng nghĩa với việc khu vực bầu cử của ông Turnbull buộc phải tổ chức bầu cử bổ sung để lấp chỗ trống mà ông Turnbull để lại.

Với tình hình như vậy, ông Morrison sẽ phải dẫn dắt một chính phủ thiểu số từ nay cho tới khi cuộc bầu cử bổ sung được tổ chức.

Thực tế này cho thấy nó đang đẩy chính phủ mới vào tình thế nguy hiểm bởi Công đảng đối lập và các nghị sỹ đảng nhỏ hay độc lập khác có thể đề nghị bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ.

Chính vì vậy một điều sống còn đối với Chính phủ ông Morrison là phải thắng được cuộc bầu cử bổ sung sắp tới để duy trì quyền lực.

Một thực tế cho thấy rằng, ông Morrison được bầu làm Thủ tướng đã tạo cơ hội để Úc thiết lập lại mối quan hệ với Trung Quốc mà vốn trở nên căng thẳng dưới thời ông Turnbull.

Tuy nhiên, Tân thủ tướng Úc sẽ cần tìm cách giải quyết tình thế hiện nay khi đang tồn tại những vấn đề ảnh hưởng nghiêm trọng tới mối quan hệ song phương mà xuất phát từ chính sự can thiệp của Trung Quốc vào các vấn đề nội bộ của Úc. Hay những quan ngại về an ninh đối với vai trò của tập đoàn Huawei trong lĩnh vực viễn thông của xứ sở chuột túi.

Được biết, trong gần 1 năm qua, không có quan chức chính phủ nào của Úc thực hiện chuyến thăm chính thức tới Trung Quốc.

Trong khi đó, quan hệ của Úc với ASEAN đã được định hình tại hội nghị thượng đỉnh hai bên ở Sydney hồi đầu năm nay.

Theo đó, Úc sẽ tiếp tục can dự với ASEAN và theo đuổi chính sách đã được các bên nhất trí về vấn đề Biển Đông trong Tuyên bố Sydney.

Liên quan đến vấn đề này, Tân Thủ tướng Úc Morrison sẽ tiếp tục theo đuổi các chính sách đã được vạch ra trong Sách Trắng Quốc phòng 2016 và Sách Trắng Chính sách Đối ngoại 2017 của Úc.

Theo: Báo Úc