Cuộc sống ban tặng cho bạn thật nhiều điều, những thứ quan trọng nhất lại thường là miễn phí: sinh mệnh, không khí và bè bạn. Có người từng nói: “Trong bạn, tôi tìm thấy một nửa bản thân tôi”. Người không có bè bạn chẳng khác nào một mảnh đất cằn cỗi, khô hạn, hoa trái chẳng thể nào mọc lên.

Tình bạn giống như những cơn mưa mùa hạ mát mẻ của thời thơ ấu, gạt bỏ nỗi buồn và xoa dịu trái tim đau thương. Ngày thơ bé, hãy nhớ lại chúng ta đã từng háo hức mình trần tắm mưa thích thú thế nào. Tình bạn cũng vậy, có khi bồng bột và mến thương nhưng cũng có lúc thâm trầm, sâu lắng.

Trong cõi nhân sinh này, có thể tìm được một người thấu hiểu, biết rõ mình thích gì, muốn gì, mang đến cảm giác gần gũi, bình yên mỗi lúc ở bên chẳng phải là một niềm vui bất tuyệt sao? Cần chi phải bầu bạn cùng kẻ sang giàu, quyền cao chức trọng, cần chi phải kết thân với người hoàn hảo, tốt đẹp mười phần, chỉ cần một người biết lắng nghe, biết cảm thông, có thể nghe được nỗi niềm sâu thẳm và nhìn thấy mọi tâm tư trong lòng ta. Thiết nghĩ như thế cũng là quá mãn nguyện vậy.

Người xưa viết: “Tửu phùng tri kỷ thiên bôi thiểu. Thoại bất đầu cơ bán cú đa” (nghĩa là: Rượu gặp bạn hiền nghìn chén còn ít. Nói chuyện chẳng hợp nhau nửa câu cũng là nhiều). Thế mới hay, nhân loại từ lúc sinh ra đã biết quý trọng tình bạn thế nào. Những tình bạn tri kỷ xưa nay đều không hề hiếm.

Bá Nha – Tử Kỳ vì một tiếng đàn mà thành bạn tâm giao. Tử Kỳ chết đi rồi, Bá Nha cũng đập vỡ đàn, quyết không chơi nhạc nữa vì trên đời đã thiếu “tri âm”. Đỗ Phủ – Lý Bạch gặp gỡ ở Lạc Dương, vì mến tài nhau mà kết làm bạn vong niên. Sau này khi kẻ nam, người bắc, không còn được tương ngộ nữa, Đỗ Phủ làm cả mấy chùm thơ nhớ bạn truyền đến ngày nay đã hơn nghìn năm. Trong bài “Xuân nhật ức Lý Bạch”, ông viết:

“Vị bắc xuân thiên thụ

Giang Đông nhật mộ vân

Hà thời nhất tôn tửu

Trùng dữ tế luân văn”

Tạm dịch nghĩa: Tôi đang ngắm hàng cây mùa xuân bên bờ bắc sông Vị. Còn bạn thì đang ở trong bóng mây chiều Giang Đông. Biết bao giờ mới lại được gặp nhau cùng nâng chén rượu và bàn luận chuyện văn chương?

Bạn có từng nghe chuyện Lưu Bình – Dương Lễ? Hai người vốn bạn tâm giao, kết thân từ thuở nhỏ. Dương Lễ nhà nghèo, chăm học, thi đỗ làm quan còn Lưu Bình nhà giàu, mải chơi, công danh lỡ làng. Dương Lễ vì thương bạn mà thậm chí đã cho cả người thiếp yêu của mình là Châu Long đến hầu hạ, động viên Lưu Bình đèn sách, dùi mài sử kinh.

Người tri kỷ có thể nhìn thấu bạn nhưng ở bên cạnh họ bạn rất an toàn, có cảm giác được chở che, bảo vệ. Người tri kỷ đôi khi làm bạn mếch lòng vì những lời nói thẳng nhưng trong những lúc hiểm nghèo họ luôn là người dang tay cứu vớt bạn đầu tiên. Khi vui họ cùng hân hoan, khi buồn họ lại cùng chia sớt.

Phật gia giảng hết thảy những người ta gặp trong đời này đều là nhân duyên từ kiếp trước. Nói như vậy, có được một người tri kỷ chẳng biết ta đã phải tu từ bao nhiêu ức kiếp rồi? Duyên phận đó quả là không dễ gì mà có được. Chẳng phải ta càng nên trân quý hay sao?

TRI KỶ CŨNG LÀ NGƯỜI HIỂU BẠN NHẤT, THẤU TỎ NỖI LÒNG CỦA BẠN ĐÔI KHI HƠN CẢ CHÍNH BẠN. NHƯNG TÌNH YÊU CỦA HỌ LÀ KHÔNG LỜI. HỌ CÓ THỂ NGỒI CẠNH BẠN HÀNG GIỜ ĐỒNG HỒ VÀ CHỈ IM LẶNG NGHE BẠN THỞ THAN, TRÚT BẦU TÂM SỰ. MỘT NỤ CƯỜI CỦA HỌ LÀ KHIẾN VẠN NỖI BUỒN TRONG TA TAN NHƯ MÂY KHÓI. NGƯỜI NHƯ THẾ MỚI THỰC LÀ YÊU THƯƠNG BẠN NHẤT.

Một người bạn tốt cũng là người giúp ta hoàn thiện chính mình. Họ là mảnh ghép còn thiếu của trái tim ta, cho ta hiểu giá trị của cuộc đời không chỉ là kiếm được bao nhiêu tiền, làm quan tước cao ra sao. Có người nói: “Một người bạn cũng giống như ngôi sao bắc đẩu, bạn trông vào họ khi bạn lạc đường”. 

Tri kỷ của bạn sẽ luôn ở cạnh, không bao giờ rời xa bạn kể cả thời gian, không gian có chia cách hai người đến mức nào. Dẫu là trời nam đất bắc, góc bể chân mây, bất cứ khi nào bạn cần, trái tim của họ cũng luôn hướng về chung một nhịp. Họ thường không bao giờ để bạn biết được sự quan tâm của mình, luôn âm thầm che chở, đi cạnh đời bạn. Họ sẵn sàng lấy thân mình mà gánh chịu tổn thương cho bạn. Tình cảm chân thành, nồng ấm, lặng lẽ, âm thầm ấy đúng là thứ tình yêu cao thượng nhất.

Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng nói: “Tôi thấy tình bạn quý hơn tình yêu vì tình bạn có khả năng làm hồi sinh một cơn hôn mê và làm phục sinh một cuộc đời tưởng rằng không còn tái tạo được nữa”. Ở đây ta không so sánh tình yêu và tình bạn nhưng rõ ràng có một tri kỷ trong đời thực sự là niềm vui lớn nhất trong cõi nhân sinh bộn bề này. Thực là:

Trăm năm một cuộc vuông tròn

Trần ai vướng luỵ vẫn còn đắm mê

Nhân sinh lắm nỗi bộn bề

Ai người tri kỷ đề huề cùng ta?