Theo Reuters, trong số khoảng 3.500 công ty kiện chính quyền Tổng thống Donald Trump trong 2 tuần vừa qua, có những tập đoàn lớn như Tesla, Ford Motor, Target, Walgreen, Home Depot.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. (Ảnh: Getty)

Các đơn kiện được gửi lên Tòa án thương mại quốc tế tại Mỹ, kiện Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Cục Hải quan và Biên phòng.

Các công ty khởi kiện chính quyền Trump vì hành vi leo thang bất hợp pháp cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung thông qua việc tiến hành các đợt áp thuế thứ 3 và thứ 4 đối với hơn 300 tỷ USD hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc.

Đơn kiện của nhiều công ty khác nhau cho rằng chính quyền Trump đã không áp thuế trong giai đoạn 12 tháng như yêu cầu và cũng không tuân thủ các quy trình về hành chính.

Theo đơn kiện của nhà sản xuất linh kiện ô tô Dana Corp, các công ty khởi kiện tác động của cuộc chiến thương mại “không giới hạn”, do chính quyền Trump thực hiện, lên hàng tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc đối với các nhà nhập khẩu tại Mỹ.

Các đơn kiện phản đối việc áp thuế với hai nhóm riêng rẽ được gọi là Danh sách 3 và Danh sách 4A. Trong khi Danh sách 3 gồm mức phạt thuế 25% với 200 tỷ USD hàng Trung Quốc nhập khẩu, Danh sách 4A gồm mức phạt thuế 7,5% với 120 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.

Một đơn kiện cho rằng chính quyền Trump đã không mở rộng việc áp thuế đối với các hàng hóa nhập khẩu khác của Trung Quốc vì không liên quan tới các hành vi và chính sách sở hữu trí tuệ không công bằng.

Danh sách các công ty kiện chính quyền Trump lần này còn có nhà sản xuất xe tải hạng nặng Volvo Group North America, nhà bán lẻ linh kiện ô tô Mỹ Pep Boys, công ty quần áo Ralph Lauren, nhà sản xuất đàn guitar Gibson Brands, cơ sở tại Mỹ của hãng máy tính Levono, nhà sản xuất thiết bị golf Callway Golf….

Theo Guardian, hàng loạt tập đoàn sản xuất ô tô lớn như Tesla, Volvo, Ford và Mercedes-Benz đều nộp đơn kiện riêng rẽ, yêu cầu chính quyền Trump chấm dứt việc áp thuế đối với các linh kiện và sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc. Trung Quốc là thị trường ô tô lớn nhất thế giới và là động lực tăng trưởng chính của nhiều nhà sản xuất ô tô.

Tesla tin rằng mức thuế áp lên các phụ tùng nhập khẩu từ Trung Quốc là "tùy tiện, thất thường, lạm dụng quyền lực", đòi chính phủ hoàn lại cả tiền và lãi suất. Trong khi đó, Mercedes cho rằng luật pháp Mỹ không cho phép chính quyền Trump tiến hành một cuộc chiến thương mại không giới hạn theo cách họ muốn như vậy.

Hiện văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ chưa phản hồi về thông tin trên.

Trước đó, hội đồng chuyên gia do Cơ quan Giải quyết tranh chấp của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) ngày 15/9 đã ra phán quyết rằng, việc Mỹ áp thuế đối với hơn 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc vào tháng 6/2018 và tháng 9/2018 "không phù hợp với các quy định thương mại toàn cầu".

Phán quyết này của WTO ủng hộ lập trường của Trung Quốc cho rằng các chính sách áp thuế của Mỹ vi phạm quy định thương mại toàn cầu vì mức thuế này cao hơn so với cam kết mà Mỹ đưa ra và chỉ nhằm vào duy nhất Trung Quốc. Bắc Kinh cũng cáo buộc hành động áp thuế của Mỹ vi phạm quy định về giải quyết tranh chấp, đòi hỏi các nước thành viên phải khiếu nại lên WTO trước khi áp đặt biện pháp trả đũa nước khác.

Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Trump tuyên bố việc áp thuế là cần thiết để đối phó với tình trạng Trung Quốc vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và buộc doanh nghiệp Mỹ chuyển giao công nghệ. Chính quyền Trump cũng lập luận rằng việc áp thuế được thực hiện theo luật thương mại của Mỹ vào thập niên 1970, cho phép tổng thống áp đặt thuế và những hạn chế nhập khẩu khác bất kỳ khi nào nước ngoài có hành vi thương mại không công bằng, gây ảnh hưởng tới thương mại Mỹ.