Chính phủ Liên bang đã bị buộc tội lừa dối sau khi Bộ Nông nghiệp đã phát hiện ra virus đốm trắng trong tôm nhập khẩu ở các siêu thị trong năm nay.

Sau khi cuộc điều tra của Four Corners đặt ra câu hỏi về an ninh hải quan , Chính phủ đã thông báo rằng tôm nhập khẩu ở các cửa hàng trong khu vực sông Logan và Brisbane không có virus. Tuy nhiên, các thử nghiệm các mẫu tôm được bán tại  Sydney và Melbourne năm nay đã tìm thấy tôm bị nhiễm đốm trắng.

Chính phủ hiện đã xác nhận rằng hai trong số 101 mẫu dương tính với bệnh đốm trắng, trong khi bốn mẫu khác có kết quả dương tính thấp.

Một phát ngôn viên cho biết các cuộc kiểm tra được tiến hành từ tháng 5 đến tháng 6 và báo cáo đã được hoàn thành vào ngày 10 tháng 7.

Đây là lần đầu tiên chính phủ liên bang thừa nhận tôm nhập khẩu bị nhiễm bệnh kể từ khi tăng cường an toàn sinh học

Chính phủ có đang lừa dối?

Chuyên gia của Đại học Sunshine Coast về di truyền động vật biển, ông Wayne Knibb, cho biết ông lo ngại sâu sắc trước những phát hiện của mình.

Khi những nhóm nghiên cứu độc lập như ông là một ví dụ phát hiện virus trong các siêu thị, phản ứng của chính quyền là cố gắng bác bỏ những thông tin quan trọng, hạ thấp các phương pháp của nhà nghiên cứu.

"Họ biết, tại thời điểm họ chỉ trích kết quả của chúng tôi, virus đang sinh sôi ở các siêu thị", ông nói.

Giáo sư Knibb, từng là nhà khoa học cho Chính phủ Queensland, đã bị chính phủ liên bang chất vấn khi ông tìm thấy dấu vết của virus ngoại lai trong 30% các mẫu tôm mua từ 10 cửa hàng bán lẻ lớn trong khu vực Đông Nam Queensland trong năm nay, sau khi những quy định xuất nhập khẩu được thắt chặt.

Họ cho rằng báo cáo cũng ông có những thiếu sót vì các mặt hàng tôm đã nấu chín, tẩm bột hay tôm vụn không hề có virus.

Nhưng từ tháng Chín khi quy định mới về nhập khẩu được áp dụng, tôm sẽ cần phải được nấu chín một phần.

"Chúng ta đang chơi một trò mạo hiểm mà cái giá phải trả là một đại dịch", giáo sư Knibb nói.

Bệnh không đe dọa đến con người

Virus đốm trắng không gây hại cho con người, nhưng gây nguy hiểm cho tôm trong ao. 7 trang trại nuôi tôm ở Logan, gần Bờ biển Vàng, đã phải tiêu huỷ tất cả các kho của họ khi bệnh xảy ra vào năm 2016. Nguyên nhân gây ra dịch chưa bao giờ được xác nhận.

Nhưng vào tháng Mười Hai năm ngoái, một báo cáo của Chánh thanh tra Úc về an toàn sinh học, Tiến sĩ Helen Scott-Orr, tìm thấy những hạn chế trong an toàn sinh học có thể khiến dịch bệnh bùng phát. Chính những hạn chế đó tạo điều kiện cho tôm nhiễm bệnh được bày bán ở siêu thị.

Một số tôm bị mang mầm bệnh đã được sử dụng làm mồi ở sông Logan, thượng nguồn của các cửa hút nước vào các trang trại nuôi tôm.

Thắt chặt an toàn sinh học ở biên giới

Hơn 100 triệu đô la đã được chi cho việc đền bù, dọn dẹp, giám sát và tăng cường an ninh biên giới.

Các thùng tôm nhập khẩu hiện nay cần phải được kiểm tra virus tại nước xuất xứ và kiểm tra một lần nữa khi chúng đến Úc.

"Họ đã cho chúng tôi biết vào ngày 10 tháng 7 rằng virus được phát hiện tại hai cửa hàng ở Melbourne và họ đã giải quyết việc đó. Nhưng chúng tôi không biết người nhập và xuất khẩu là ai, với lượng thông tin hạn chế như vậy," Kim Hooper, giám đốc điều hành Hiệp hội Nông dân nuôi tôm Úc nói.

"Chúng tôi không muốn ngừng việc nhập khẩu tôm. Tuy nhiên, chúng tôi muốn những con tôm sống đó được nấu chín trước để ngành của chúng tôi được bảo vệ như các ngành khác như thịt gà và thịt lợn," bà nói.

Chính phủ Liên bang đã làm việc với những doanh nghiệp đã đóng góp 70% nhập khẩu tôm của Úc trong năm 2016.

Mười doanh nghiệp đã bị thu hồi hoặc đình chỉ thoả thuận.

Bộ nói với ABC rằng họ không thể đảm bảo rằng hoàn toàn không có tôm nhiễm virus đến Úc.

"Thắt chặt quy định chỉ giúp giảm nguy cơ mất an toàn sinh học xuống mức chấp nhận được, chứ không phải là con số không."

Ngược lại, Chính phủ Queensland đã có cách tiếp cận khác.

Khi bệnh đốm trắng được phát hiện trong môi trường hoang dã ở Moreton Bay,  chính phủ đã ban hành lệnh cấm bắt tôm hoang dã hay các loài giáp các khác trong vùng Caloundra và biên giới New South Wales.

Tháng trước, một nhà cung cấp mồi ở Gold Coast đã bị phạt 10,000 đô la do vận chuyển tôm hoang dã mang mầm bệnh ra khỏi khu vực đó.

Eric Perez từ Hiệp hội Công nghiệp Thủy sản Queensland tin rằng sự khác biệt giữa phản ứng của chính phủ tiểu bang và liên bang là do tác động của thương mại quốc tế.

"Nếu chúng ta ban hành những quy định nghiêm ngặt hơn và nhập khẩu, nó sẽ gây nên vấn đề về thương mại", ông Perez nói. "Loại bệnh kì lạ đó hiện đang có mặt ở Úc và chúng ta chỉ có thể hi vọng trong vòng 2 năm nữa nó sẽ biến mất.”

 Mai Dung - Tintucuc.com