Theo thông tin từ Bộ trưởng Quốc phòng Australia Christopher Pyne, chính phủ Thủ tướng Scott Morrison coi việc sử dụng bất kỳ “chiến thuật hăm dọa hay gây hấn” nào trên Biển Đông đều là những hành động “gây bất ổn và tiềm ẩn nguy hiểm”.

Tuyên bố này được Bộ trưởng Pyne đưa ra sau vụ việc căng thẳng gần đây giữa hải quân Trung Quốc và Mỹ liên quan tới hoạt động của tàu chiến Mỹ trên Biển Đông.

Thông tin từ một quan chức Mỹ cho biết, tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Decatur của Hải quân Mỹ ngày 30/9 đã tiến hành chiến dịch “đảm bảo tự do hàng hải” trên Biển Đông khi đi qua khu vực thuộc phạm vi 12 hải lý gần đá Gaven và Gạc Ma trên quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Khi tàu USS Decatur đang triển khai hoạt động, tàu khu trục Luyang của Trung Quốc đã có động thái áp sát “thiếu an toàn và không chuyên nghiệp” đối với tàu Mỹ.

Người phát ngôn của Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ cho biết, tàu Trung Quốc đã tới gần trước mũi tàu Mỹ và chỉ cách tàu Mỹ khoảng hơn 40m.

Tình huồng này đã buộc tàu Decatur phải chuyển hướng “để tránh va chạm”.

Trước động thái này, Bộ trưởng Pyne cho hay, chính quyền Australia coi “chiến thuật gây hấn” của Trung Quốc trên Biển Đông là “nguy hiểm” và mô tả các thông tin liên quan tới vụ việc gần đây là “đáng lo ngại”.

Bộ trưởng Pyne nhấn mạnh rằng, từ trước đến nay Úc vẫn luôn bày tỏ lo ngại về động thái phi quân sự hóa liên tục trên Biển Đông.

Bộ trưởng Quốc phòng Pyne (trái) và Thủ tướng Morrison (Ảnh: Getty)

"Chúng tôi tiếp tục kêu gọi tất cả các bên có tuyên bố chủ quyền (trên Biển Đông) kiềm chế các hành động đơn phương có thể làm gia tăng căng thẳng trong khu vực”, ông Pyne  nói.

Ngày 2/10, thông báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, Bắc Kinh yêu cầu Mỹ dừng “các hành động khiêu khích” trên Biển Đông.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng xác nhận một tàu hải quân của nước này đã được triển khai để cảnh báo tàu Mỹ rời khỏi Biển Đông, đồng thời tuyên bố Bắc Kinh phản đối chiến dịch của Mỹ trên Biển Đông vì đe dọa chủ quyền của Trung Quốc.

Ngày 3/10, liên quan đến những căng thẳng trên biển Đông, Thủ tướng Scott Morrison khẳng định, ông mong muốn sự ổn định và thịnh vượng trong khu vực.

Theo ông, giai đoạn bất ổn đang diễn ra và nhiệm vụ của Úc là hợp tác với tất cả các nước để giảm bớt sự bất ổn đó.

Cùng lúc đó, Bộ trưởng Pyne cũng đưa ra thông báo, Australia đang tham gia cuộc tập trận hải quân đa phương trong khu vực.

Theo đó, cuộc tập trận Bersama Lima được tiến hành một phần trên Biển Đông với sự tham gia của Australia, Anh, New Zealand, Singapore và Malaysia.

Bên cạnh đó, Australia cũng đang lên kế hoạch tập trận với Hải quân Pháp trên Biển Đông. Bộ trưởng Pyne cho biết, cả Australia và Pháp đều có chung quan điểm rằng Biển Đông là vùng biển quốc tế, do vậy các nước đều có quyền tự do đi lại.

Tàu USS Decatur của Mỹ (trái) và tàu Trung Quốc "chạm trán" nhau trên Biển Đông hôm 30/9 (Ảnh: Hải quân Mỹ)

Trước đó vào hồi tháng 6, chính phủ Úc thông báo chi gần 7 tỷ AUD (khoảng 5 tỷ USD) để mua các máy bay không người lái tầm xa Triton của Mỹ nhằm tăng cường năng lực tuần tra ở châu Á - Thái Bình Dương.

Theo Bộ trưởng Pyne, các máy bay Triton sẽ hỗ trợ năng lực tuần tra giám sát của Úc tại Đông Nam Á và Biển Đông. Các thông tin do Triton thu thập sẽ được gửi về các căn cứ quân sự tại Australia.