Thượng viện Australia (Úc) đêm 28/6 – ít giờ trước kỳ nghỉ đông - đã thông qua 2 dự thảo luật được xem là gói cải cách lớn nhất đối với các quy định về an ninh và can thiệp nước ngoài của nước này. Trong đó, luật Gián điệp và ảnh hưởng nước ngoài và gián điệp xác lập những tội danh về gián điệp mới; cập nhật các tội danh về phá hoại; hình sự hóa hành vi của các cá nhân, tổ chức thay mặt chính phủ nước ngoài đánh cắp bí mật thương mại của Úc đồng thời đưa ra những mức phạt nặng hơn với các gián điệp.

Úc cũng đã thông qua luật Minh bạch ảnh hưởng nước ngoài, yêu cầu những người vận động cho các nước phải đăng ký hoạt động ở Úc, buộc họ phải chịu trách nhiệm hình sự nếu có hành vi can thiệp vào các công việc nội bộ của nước này. Việc tiết lộ các thông tin tình báo hay các thông tin mật cho nước ngoài cũng sẽ bị phạt nặng.

Liên quan đến vấn đề này, trước đó Tổng chưởng lý Australia Christian Porter khẳng định, các luật nói trên cần phải được thông qua khẩn cấp trước cuộc bầu cử phụ ngày 28/7.

Nói về lần cải tổ này, Tổng giám đốc cơ quan an ninh tình báo Australia (ASIO), ông Porter cho hay, các nỗ lực của các Chính phủ và cơ quan nước ngoài nhằm thay đổi quan điểm của cử tri Úc nhằm bí mật gây ảnh hưởng tới nền dân chủ ở Australia đang gia tăng.

Thủ tướng Australia Turnbull.

Ông Porter nói: “Chúng tôi đã nhiều lần nhận được cảnh báo từ lãnh đạo các cơ quan an ninh quốc gia rằng chúng ta đang sống trong thời kỳ mà hoạt động tình báo nước ngoài chống lại Australia đã ở mức chưa từng có tiền lệ với ngày càng nhiều điệp viên, từ nhiều cường quốc, sử dụng nhiều công cụ để do thám và can thiệp nước ngoài vào Australia. Ngay cả tình hình hiện nay nếu so sánh với thời điểm các dự luật được trình lên để xem xét cũng đã khác, đã trở nên cấp bách hơn. Do đó, cần phải thông qua những luật trên trước sự kiện lớn tiếp theo”.

Có thể thấy rằng, theo ông Porter, việc can thiệp của nước ngoài vào bầu cử của Australia có thể thực hiện dưới một số hình thức.

Theo ông, họ có có thể tấn công trang web của ủy ban bầu cử để thay đổi thông tin cử tri. Hoặc những người hoạt động vì lợi ích của một nước ngoài có thể tới gặp một dân biểu nào đó để thuyết phục họ thay đổi quan điểm, suy nghĩ và quyết định.

Như vậy, trước bối cảnh nói trên thì 2 luật vừa được Thượng viện Australia thông qua là những luật mới mạnh mẽ chống lại những đối tượng tìm cách làm suy yếu an ninh quốc gia, các thể chế và tiến trình dân chủ của nước này.

Chính phủ Úc cho rằng, các luật này là công cụ quan trọng để các cơ quan an ninh quốc gia của Australia chống lại mối đe dọa đang ngày càng gia tăng và thay đổi chưa từng thấy mà không chỉ Australia mà cả các nước khác cũng đang phải đối mặt.

Một điều đáng nói là việc Australia thông qua luật can thiệp nước ngoài được dự báo sẽ khiến căng thẳng giữa nước này và đối tác thương mại hàng đầu Trung Quốc càng trở nên gay gắt hơn.

Ngay từ năm ngoái, căng thẳng giữa 2 nước đã bắt đầu leo thang khi thượng nghị sỹ đối lập Sam Dastyari của Australia từ chức vì quan hệ thân thiết với một doanh nhân người gốc Trung Quốc.

Một số nguồn tin cho biết, chính doanh nhân này đã trả 1.200 USD chi phí đi lại cho nhà làm luật Australia.

Trước đó vào tháng 12 năm ngoái, khi công bố dự luật chống can thiệp nước ngoài, Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull thừa nhận những thông tin đáng lo ngại về ảnh hưởng của Trung Quốc chính là nguyên nhân của việc soạn luật.

Dù Trung Quốc đã lên tiếng bác bỏ cáo buộc trên nhưng những lo ngại về mối liên hệ và những khoản tài trợ chính trị giữa các nhà làm luật với các doanh nghiệp Trung Quốc vẫn ngày càng gia tăng ở Australia.

Điều này càng đáng lo ngại hơn khi hồi đầu năm nay, trong cuốn sách có tên “Cuộc xâm lược thầm lặng: Ảnh hưởng của Trung Quốc tại Australia”, Giáo sư Clive Hamilton thuộc Trường Charles Sturt của Australia đã công bố nhiều thông tin gây sốc.

Trong đó có thông tin cho biết hàng ngàn điệp viên Trung Quốc đang len lỏi ở khắp nơi, từ nghị trường đến nhà thờ, trường đại học và các cơ quan báo chí của Australia nhằm thúc đẩy ảnh hưởng của Trung Quốc trên chính trường và nghị trường Australia.

Giáo sư Hamilton cũng cáo buộc hàng chục quan chức của Australia đã bị Trung Quốc mua chuộc, làm việc cho Bắc Kinh ngay sau khi rời khỏi chức vụ.

Sự rạn nứt về mặt ngoại giao ngày càng lớn giữa Australia và Trung Quốc đã ảnh hưởng tới một phần trong thương mại 2 chiều trị giá 125 tỉ USD giữa 2 nước khi một số hãng sản xuất rượu vang xuất khẩu của Australia như Treasury Wine Estates hiện phải đối mặt với việc bị chậm thông quan đối với một số sản phẩm khi tới hải quan Trung Quốc.

Còn phía Trung Quốc, Bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cho rằng, những khó khăn trong hoạt động giao thương giữa Trung Quốc và Australia là do chính Canberra.

Mới đây vào hôm 19/6, Đại sứ Trung Quốc tại Australia Cheng Jingye tiếp tục đã kêu gọi Australia từ bỏ “tâm lý Chiến tranh Lạnh”, sự thiên vị và cố chấp mà theo ông này đang làm ảnh hưởng tới quan hệ giữa hai nước.

Theo ông John Blaxland – một học giả cấp cao ở Trung tâm Chiến lược và nghiên cứu quốc phòng thuộc trường Đại học quốc gia Australia ở Canberra, các luật trên là cần thiết để Australia xác định lợi ích và bảo vệ chủ quyền của nước này trong bối cảnh Trung Quốc đang tìm cách gia tăng ảnh hưởng.

Tuy nhiên, một số quan chức Trung Quốc có thể sẽ khó chịu vì những luật này. Cộng đồng người gốc Hoa ở Australia hiện chiếm 5,6% dân số Australia. Số lượng du học sinh người Trung Quốc ở nước này cũng rất đông.

Có thể thấy, đây là lần đầu tiên Australia chính thức hình sự hóa hành vi can thiệp chính trị của nước ngoài, cũng là nước phát triển đầu tiên trên thế giới có luật như vậy.

Theo Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull, tất cả những việc làm này là vì an ninh quốc gia và chủ quyền. Chính phủ Úc muốn đảm bảo rằng chỉ những người Australia mới có thể gây ảnh hưởng và đưa ra những quyết định về nền dân chủ của nước này.

Nguồn: Báo Úc