Ước tính có khoảng 1 trong 10 trẻ sơ sinh bị dị ứng thực phẩm tại Úc. Trong hai thập niên qua, số lượng bệnh nhân phải cấp cứu vì sốc phản vệ (anaphylaxis) do thức ăn và thuốc đã tăng từ hai đến ba lần.

Trẻ sơ sinh có nhiều nguy cơ bị dị ứng thực phẩm bao gồm những trẻ bị bệnh chàm (eczema), đặc biệt là ở mức độ trung bình hoặc nghiêm trọng, những trẻ có tiền sử gia đình bị dị ứng, và trẻ sơ sinh tại Úc có cha mẹ là di dân từ Châu Á.

Hầu hết các trường hợp dị ứng thực phẩm xảy ra khi hệ miễn dịch sản xuất một kháng thể được gọi là IgE, chống lại những chất đạm chứa trong thực phẩm. Những loại thực phẩm gây dị ứng phổ biến nhất cho trẻ em và người lớn tại Úc bao gồm: sữa bò, trứng, đậu phộng, hạt điều, hạt hồ trăn, hạt óc chó, hải sản (sò, ốc và cá), lúa mì và đậu nành. Mặc dù nhiều trẻ em sẽ không còn bị dị ứng trứng, sữa, đậu nành và lúa mì khi trưởng thành, song hiện tượng dị ứng các loại hạt và hải sản thì vẫn còn tồn tại ở người lớn.

Tương tự như vậy, dị ứng phấn hoa (hay fever) xảy ra khi hệ miễn dịch sản xuất kháng thể nhằm chống lại các protein trong môi trường, bao gồm mạt bụi nhà, phấn hoa từ cây, cỏ dại, và nước bọt thú nuôi (như mèo, chó, thỏ và chuột lang).

Điều gì khiến các trường hợp dị ứng gia tăng?

Hiện nay có nhiều bằng chứng cho thấy việc đưa một số loại thực phẩm, như đậu phộng và trứng, vào chế độ ăn của trẻ sơ sinh trong năm đầu đời, sẽ giúp giảm nguy cơ trẻ bị dị ứng với các loại thực phẩm này về sau.

Bên cạnh đó, hệ vi sinh vật – bao gồm hàng nghìn tỷ vi sinh vật sống trên da, trong mũi, phổi và hệ thống tiêu hóa của chúng ta – cũng giữ một vị trí rất quan trọng. Giả thuyết cho rằng chúng ta cần có hệ vi sinh vật phù hợp, nhằm giúp thiết lập hệ thống miễn dịch và cân bằng nội môi (homeostasis).

Những thay đổi nhanh chóng trong chế biến thực phẩm, chế độ ăn uống và đô thị hóa trong 50 năm qua đã làm biến đổi đáng kể hệ vi sinh vật của chúng ta, và đó cũng có thể là lý do vì sao nhiều trẻ sơ sinh có cha mẹ là di dân từ Châu Á – nơi có chế độ ăn uống và môi trường sống khác biệt, lại dễ bị dị ứng tại Úc.

Cần phải làm gì khi bị dị ứng?

Những điều chúng ta có thể làm ngay bây giờ để giảm nguy cơ dị ứng cho các thế hệ kế tiếp bao gồm: tuân theo các chỉ dẫn về việc đưa các thực phẩm gây dị ứng (như đậu phộng và trứng) vào chế độ ăn của trẻ sơ sinh trong năm đầu đời; tránh hút thuốc; ăn uống điều độ và lành mạnh.

Điều quan trọng đối với những người bị dị ứng là cần phải được chẩn đoán chính xác, cũng như tìm hiểu các phương pháp điều trị tốt nhất từ bác sĩ của họ. Đối với những người bị dị ứng thực phẩm, họ cần được hướng dẫn về các rủi ro, cũng như phương pháp trị liệu sơ cứu, chẳng hạn như trong trường hợp bị sốc phản vệ (anaphylaxis).

Các nhà khoa học hy vọng rằng trong tương lai, thế giới có thể xóa sổ bệnh dị ứng bằng cách phòng ngừa chúng ngay từ đầu.

Nguồn: Sbs.com.au